အထက္သုိ႔ ျမင့္တက္လာေသာ ၿမဳိ႕ေလး

 အထက္သုိ႔ ျမင့္တက္လာေသာ ၿမဳိ႕ေလး

                                 စည္သာ(ေတာင္ႀကီး)

ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း လမ္းမႀကီးေပၚမွာ လူေတြက ကုိယ့္အပူနဲ႔ကိုယ္ ဥဒဟိုသြားလာ လႈပ္ရွားေနၾကတယ္။ ဒီလိုပဲ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ဒီလမ္းေတြေပၚမွာ လူေတြစည္ကားေနခဲ့တာပါ။ တပို႔တြဲလျပည့္ညက ရွားမီးပူေဇာ္ပဲြအတြက္ လူေတြ သိန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ စူဠာမုနိ ေစတီေတာ္ကို တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးေပါင္းစံု စု႐ုံးေရာက္ရွိလာၿပီး ပြဲေတာ္ဆင္ႏႊဲခဲ့ၾကေသးတယ္။ ရွမ္းျပည္မွာ ပဲြေတာ္ေတြ ရွားပါးတာေၾကာင့္ ခုလိုမ်ဳိးပြဲေတာ္ တစ္ခုဆိုရင္ အိမ္ရွိလူကုန္နီးပါး ေရာက္လာၿပီး ဆင္ႏြဲၾကတာေၾကာင့္ ရွမ္းျပည္သားေတြဟာ ပဲြႀကိဳက္သူေတြလို႔လည္း ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ပိုင္းရဲ႕ အသည္းႏွလံုးျဖစ္တဲ့ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ဟာ ၁၈၉၄ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာကတည္းကစတင္ ၿမိဳ႕တည္လာတဲ့အတြက္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာဆိုရင္ ၿမိဳ႕တည္ႏွစ္ ၁၂၂ ႏွစ္ တင္းတင္းျပည့္ေျမာက္ခဲ့ၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွမ္းျပည္ နယ္ အတြင္းမွာရွိတဲ့ က်န္တဲ့ၿမိဳ႕ေတြနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္လုိက္မယ္ဆုိရင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ေတာ္ဟာ ခမ္းနားစည္ကားလွတယ္လို႔ပဲ ေျပာရပါမယ္။

အေရွ႕ပိုင္းၿမိဳ႕ေတာ္ တာခ်ီလိတ္၊ ေျမာက္ပိုင္းၿမိဳ႕ေတာ္ လား႐ိႈးၿမိဳ႕ေတြဟာ နယ္စပ္ၿမိဳ႕ေတာ္ေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ စည္ကားေပမယ့္ ေတာင္ပုိင္းၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကေတာ့ ဘယ္သူ႔အကူအညီမွ် မယူဘဲ သူ႔ဘာသာ လွေနတာေၾကာင့္ ေက်းလက္ေတာရြာက ေတာသူမေလး အ႐ိုင္းပန္းတစ္ပြင့္လို လွပေနတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းမွာ အင္းေလးကန္နဲ႔ ကေလာၿမိဳ႕နယ္ၿပီးရင္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ခရီးသြားေတြကို တတိယ အဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ထြန္းကားတဲ့ ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ျဖစ္တာနဲ႔အညီ ဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္း အမ်ားဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ အျဖစ္လည္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ရပ္ကြက္ေပါင္း ၂၂ ရပ္ကြက္နဲ႔ လူဦးေရ ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ ေနထုိင္ၾကပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားေပါင္းစံု ေနထုိင္ၾကၿပီး ပအို႔၀္၊ ရွမ္း၊ ေတာင္႐ိုး၊ ဓႏု၊ အင္းသား၊ ဗမာအျပင္ ဘာသာျခားလည္း အနည္းငယ္ ရွိပါတယ္။ ေထရ၀ါဒ ဗုဒၶဘာသာ ၈၅ ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔နဲ႔ အမ်ားဆံုး ေနထိုင္ၾကၿပီး အျခားဘာသာ၀င္မ်ားလည္း ေနထိုင္ၾကပါတယ္။

အရင္က ၿမိဳ႕နယ္နိမိတ္ဟာ ေျမာက္မွေတာင္ ေလးမိုင္ခန္႔၊ အေရွ႕မွအေနာက္ တစ္မိုင္ခန္႔ရွိကာ ဧက ၃၉၆၈ ေက်ာ္၊ ၄ ဒသမ ၉ စတုရန္းမုိင္သာ က်ယ္၀န္းၿပီး ေတာင္ေျမာက္ ရွည္လ်ားတဲ့ ကုန္းျပင္ျမင့္မွာ တည္ရွိခဲ့ေပမယ့္ အခုဆို ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ ဧရိယာ က်ယ္ျပန္႔လာၿပီးေတာ့ ေနရာအႏွံ႔မွာလည္း အထပ္ျမင့္ မုိုးေမွ်ာ္တုိက္တာ အေဆာက္အအံုေတြကို ျမင္ေတြ႔လာရၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။

ေတာင္ခြၽန္းႀကီးေတြနဲ႔ ၀ိုင္းရံအုပ္မိုးထားတဲ့ၿမိဳ႕ကို ေတာင္ခြၽန္းရိပ္က်ေသာ ၿမိဳ႕ကေလး၊ အဲကြန္းေတြ လႊတ္ထားေသာ ၿမိဳ႕ကေလး တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္ ကဗ်ာဆရာမ်ားက တင္စားေခၚေ၀ၚၾကၿပီး ကၽြန္ေတာ္က ေတာင္ပုိင္း ခ်ယ္ရီလို႔ အျမတ္တႏိုး ေခၚေ၀ၚလိုက္ခ်င္ပါတယ္။

ဒါေပမဲ့ ႐ိုးရာအေမြအႏွစ္နဲ႔ ေရွးဓေလ့ ထိန္းသိမ္းေလ့ ရွိတတ္ၾကသူမ်ားက အေနာက္တုိင္းစ႐ုိက္ လႊမ္းမိုးလာေသာ ၿမိဳ႕ကေလးအျဖစ္ သမုတ္ေနၾကၿပီး အတိတ္တေဘာင္ေတြအတြက္ စုိးရိမ္ ထိတ္လန္႔ေနၾကသူေတြလည္း ရွိေသးတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ဟာ ေတာင္ေပၚၿမိဳ႕ျဖစ္တာေၾကာင့္ ငလ်င္ေဘးနဲ႔ ေျမေအာက္ေရ ရွားပါးမႈ ျပႆနာမ်ား ၾကံဳေတြ႔လာႏုိင္ေၾကာင္း ပညာရွင္ေတြက ေဟာကိန္းထုတ္ထားပါတယ္။

ယခုအခ်ိန္မွာ အ၀ီစိတြင္းေတြ အဆမတန္ တူးေဖာ္ေနမႈေၾကာင့္ ေျမေၾကာျပတ္ေရြ႕မႈ၊ ေျမေအာက္ေရရွားပါးမႈမ်ားေၾကာင့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ ေျမႀကီးအတြင္းကို ေရမ်ား ျပန္ထည့္ရမွာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဘူမိေဗဒပညာရွင္ေတြက ခန္႔မွန္းထားၾကတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ မွာရွိတဲ့ ရပ္ကြက္တုိင္းမွာ ၿမိဳ႕ရဲ႕သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္က အ၀ီစိတြင္း တူးထားတာေၾကာင့္ လမ္းေတြ တုန္ခါမႈရွိၿပီး ေရထြက္ေတြေကာ သြားရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ထုိအ၀ီစိတြင္းမ်ားေၾကာင့္ လမ္းေပၚမွာ တန္ခ်ိန္ျမင့္ကားႀကီး မ်ားသြားလာတဲ့အခါ ေျမႀကီးမ်ား တုန္ခါသြားေၾကာင္း သိႏုိင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကြန္ကရစ္လမ္းမ်ားနဲ႔ အဂၤေတမ်ား ေနရာအႏွံ႔ခင္း ထားတာေၾကာင့္ ေျမႀကီးအတြင္းသို႔ ေရစိမ့္၀င္မႈ မရွိေတာ့ဘဲ မိုးေပၚကက်လာတဲ့ ေရေတြဟာ ေတာင္ေအာက္ကို စီးဆင္းသြားေနပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ တတ္သိနားလည္တဲ့ သဘာ၀ ထိန္းသိမ္းသူ တခ်ဳိ႕က မုိးေရကို စုေဆာင္းၿပီး ေျမႀကီးထဲကို ျပန္ထည့္တဲ့ နည္းလမ္းကို အသံုးျပဳေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ၿမိဳ႕တည္စက ေရထြက္ေပါင္း ၁၃ ခုရွိတယ္လို႔ သိရေပမယ့္ ယခုအခါ ေရထြက္မ်ားဟာ ေရထြက္အား မေကာင္းေတာ့ေၾကာင္း သိရသည္။

လ်င္ျမန္စြာ ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာျခင္းနဲ႔အတူ ေနာက္ဆက္တဲြ ဆုိးက်ဳိးမ်ားအျဖစ္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆုိ႔ျခင္း၊ အထပ္ျမင့္ ကြန္ဒိုႀကီးမ်ားႏွင့္ ၀န္ထမ္းအိမ္ရာ တိုက္ခန္းစီမံကိန္းမ်ားေၾကာင့္ ေရွး႐ိုးစဲြ ၀ါဒီသမားမ်ားက ႐ိုးရာယဥ္ေက်းမႈႏွင့္ သမိုင္းအေမြအႏွစ္ အစဥ္အလာမ်ားကို အႏၲရာယ္ျပဳ ၿခိမ္းေျခာက္လာေနၿပီ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ စိုးရိမ္ေနၾကျခင္းပင္တည္း။ ေျမပုိင္ရွင္ မူရင္းျဖစ္တဲ့ တုိင္းရင္းသား လူမ်ဳိးစုေတြဟာ ေျမေတြကိုေရာင္းခ်ရင္းနဲ႔ ၿမိဳ႕ေတြရဲ႕အေ၀းကို ထြက္ေျပးတိမ္းခြာၾကရၿပီး လူမ်ဳိးျခားေတြသာ တျဖည္းျဖည္း စိုးမိုးလာတဲ့ လကၡဏာေတြကို စိတ္မေကာင္းစရာ ျမင္ေတြ႔လာရပါတယ္။

ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာ ေျမေစ်းအေကာင္းဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕အျဖစ္ ရပ္တည္လာခဲ့ၿပီး ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕လယ္က ျပည္ေတာ္သာတုိ႔လို ရပ္ကြက္ေတြမွာဆုိရင္ သိန္းေပါင္း ေသာင္းနဲ႔ခ်ီ တန္ေၾကးရွိ ကာ လူစည္ကားရာ ေနရာေတြမွာဆုိရင္ ေရာင္းမယ့္သူ မရွိသေလာက္ျဖစ္ေနၿပီး ၀ယ္လိုသူေတြ ေထာင္ပံုရာပံု ျဖစ္ေနပါတယ္။

လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ေယာက္ရဲ႕ အၾကံေပးခ်က္အရ ျပည္နယ္အစိုးရဟာ ေျမခြန္နဲ႔ဂရမ္ေတြ ေလွ်ာက္ထားရာမွာ အခ်ိန္ကာလၾကာျမင့္စြာ ေစာင့္ဆုိင္းရျခင္းနဲ႔ မလိုလားအပ္တဲ့ စိစစ္မႈေတြေၾကာင့္ လုပ္ငန္းတုိးတက္ဖို႔ ေႏွာင့္ေႏွးမႈ ျဖစ္ရတယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

အာဏာ ပိုင္ေတြနဲ႔ အသိေတြဆုိရင္ အခ်ိန္ျမန္ခ်င္ ျမန္ဆန္ႏုိင္ၿပီးေတာ့ သာမန္ဂရမ္ေလွ်ာက္ထားသူ အတြက္ေတာ့ ၀န္ထမ္းအင္အား မလံုေလာက္ျခင္း၊ ဌာနဆုိင္ရာမ်ား တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခ်ိတ္ဆက္မႈ အားနည္းျခင္းေတြေၾကာင့္ ေျမဂရမ္ ေလွ်ာက္ထားရာမွာ ႏွစ္နဲ႔ခ်ီၾကာျမင့္ ေနရတဲ့အတြက္ အစိုးရသစ္ကို အၾကံေပးခ်င္တာက တိုးတက္ဖို႔ဆိုရင္ ဒီကိစၥေတြကို အခ်ိန္နဲ႔တစ္ေျပးညီ ေဆာင္ရြက္ေပးႏုိင္ဖို႔ အစီအမံသစ္ေတြ ခ်မွတ္သင့္တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

၂၀၁၆ ခုႏွစ္ အစပိုင္းမွာပဲ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ျပင္ ဟိုပံုးအထြက္နားမွာ ကားႀကီးကြင္း တည္ေဆာက္ေနမႈ တစ္၀က္ခန္႔ ၿပီးစီးေနၿပီး လာမယ့္ႏွစ္ အနည္းငယ္အတြင္း ဖြင့္လွစ္ႏုိင္ေတာ့မယ္လို႔ သိရပါတယ္။ လတ္တေလာ အသံုးျပဳေနရတဲ့ ေအးသာယာ ကားႀကီးကြင္းထက္ ႏွစ္ဆေက်ာ္ က်ယ္၀န္းၿပီး ဆုိင္ခန္းမ်ားကို စနစ္တက် တည္ေဆာက္ထားလို႔ တိုးတက္မႈ ျပယုဂ္တစ္ခု ျဖစ္လာမွာလည္း မလြဲပါဘူး။

ဒါ့အျပင္ ေတာင္ႀကီး ေဆးတကၠသိုလ္ကို ၂၀၁၃-၂၀၁၄ ခုႏွစ္မွာ စတင္ အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာက စတင္ဖြင့္လွစ္ လက္ခံသင္ၾကားခဲ့ကာ က်ပ္သန္းေပါင္း တစ္ေသာင္းေက်ာ္ ကုန္က်မယ္လို႔ လ်ာထားရာမွာ က်ပ္ ၁၆ ဘီလ်ံခန္႔ ကုန္က်ခဲ့ၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အတြင္းမွာရွိတဲ့ က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈနဲ႔ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္မ်ား ဖြံ႔ ၿဖိဳးတုိးတက္ေစရန္ ရည္ရြယ္ေၾကာင္း၊ ထိုေဆးတကၠသိုလ္ႀကီး တိုးတက္တည္ျမဲေအာင္ ေဒသခံမ်ား အေနနဲ႔ ၀ုိင္း၀န္း ထိန္းသိမ္းၾကရန္ လိုအပ္ေၾကာင္းမ်ားကို လုပ္ငန္းရွင္းလင္းေဆာင္တြင္ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးက မိန္႔ ခြန္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မေစ်းနဲ႔ မ်က္ေစာင္းထိုး ကုန္ေျခာက္သားငါးေစ်းမွာလည္း ေစ်းသစ္ႀကီးတစ္ေဆာင္ တိုးခ်ဲ႕တည္ေဆာက္ေနတာ ႏွစ္ႏွစ္ေက်ာ္ခဲ့ၿပီျဖစ္ၿပီး အၾကမ္းထည္ၿပီးစီးလု အေနအထား ရွိေနၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ ေစ်းသစ္ႀကီး တည္ေဆာက္ဖို႔အတြက္ ၿမိဳ႕မေစ်းေျမာက္ဘက္က ေစ်းမီးပြိဳင့္လမ္းကို ျဖတ္ပိတ္လိုက္ၿပီး ယာယီ ဆုိင္ခန္းမ်ားကို ေနရာခ်ထားျခင္းေၾကာင့္ ေစ်းသည္မ်ား၊ ကူလီမ်ား၊ ကားသမားမ်ားႏွင့္ ဆုိင္ခန္းရွင္မ်ား ႐ႈပ္ေထြးေပြလီေနကာ လမ္းပိတ္ေနလို႔ မီးေရး ထင္းေရး ပူပင္ရတယ္လို႔ ေစ်းသူေစ်းသားေတြက ေ၀ဖန္ေနၾကပါတယ္။

အရင္က စ၀္စံထြန္းေစ်းႀကီးကို အထပ္ျမင့္ ေစ်းျပန္ေဆာက္ဖို႔ စီစဥ္တုန္းက ဆိုင္ခန္းရွင္ေတြ အျပင္းအထန္ ေ၀ဖန္ခဲ့တာေၾကာင့္ အစိုးရသစ္ လက္ထက္အထိ ေစာင့္ေပးဖို႔ ေခတၱရပ္ဆုိင္းခံခဲ့ရၿပီး ၿမိဳ႕မေစ်းရဲ႕ ကုန္ေျခာက္ေစ်းမွာလည္း ေစ်းသည္ေတြ ကန္႔ကြက္မႈနဲ႔ ေျမအေနအထား စုိးရိမ္မႈ ရွိတဲ့ၾကားက ေဆာက္လုပ္ၿပီးစီးေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုေစ်းေျမေနရာေအာက္မွာက ရႊံ႕ႏြံေတာျဖစ္တာေၾကာင့္ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အအံု ေဆာက္လုပ္ရန္ မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ပညာရွင္မ်ားက ေထာက္ျပမႈမ်ား ရွိခဲ့ေပမယ့္ အခုေတာ့ ေပေပါင္းရာနဲ႔ခ်ီကာ ေအာက္ေျခမွာ ေဖာင္ေဒးရွင္းခ်ရတာကို ျမင္ေတြ႕ရပါတယ္။

ထုိ႔ျပင္ ေတာင္ႀကီးသည္ အဂၤလိပ္မ်ား ေဆာက္လုပ္ခဲ့ၿပီး ေရႏုတ္ေျမာင္း စနစ္မ်ားေၾကာင့္သာ အခုလို သန္႔ရွင္းတိုးတက္ျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿမိဳ႕ဧရိယာနဲ႔ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ လမ္းၾကားေလးမ်ားမွာ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္း လ်က္ရွိတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္ ယာဥ္မ်ား တိုးပြားလာခ်ိန္မွာ ေတာင္ႀကီးမွာ လမ္းျပႆနာေတြ ပိုျဖစ္လာႏုိင္တယ္လို႔ ခန္႔မွန္းမိပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို အထက္စီးက ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ မိုးေပၚထိုးထြက္လာတဲ့ တုိက္တာေတြကို အထင္းသားျမင္ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္တယ္။ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အထပ္ျမင့္ ေပါင္းေထာင္နဲ႔ခ်ီကာ တုိးပြားလာၿပီး အထူးသျဖင့္ ၿမိဳ႕လယ္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းႀကီးစု၊ ဘုရားျဖဴတို႔လို ၿမိဳ႕စြန္မ်ားမွာ တိုက္တာေတြ ရွိေပမယ့္ ၿမိဳ႕လယ္ေကာင္လို အထပ္ျမင့္ေတြ မမ်ားျပားေသး။

ၿမိဳ႕ရဲ႕ ေျမာက္ဘက္ျခမ္း အတက္လမ္းမွ ၿမိဳ႕အ၀င္ တက္တက္ခ်င္းရပ္ကြက္ ဘုရားျဖဴ နဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာင္ဘက္ျခမ္း ေက်ာင္းႀကီးစုပ္ကြက္တုိ႔ဟာ ေတာင္ႀကီးမွာ အႀကီးဆံုး ရပ္ကြက္ေတြျဖစ္ၿပီး လူေနသိပ္သည္းမႈျမင့္ကာ တုိးခ်ဲ႕ရပ္ကြက္ေတြနဲ႔ လက္တံရွည္ကာ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ အတြင္းကို ဆဲြသြင္းလာေသာ ရပ္ကြက္ႏွစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေပ ၄၀၀၀ အထက္ လူေနတဲ့ေတာင္ေပၚ ၿမိဳ႕ႀကီးေတြထဲမွာ အႀကီးဆံုး ၿမိဳ႕တစ္ၿမိဳ႕ ျဖစ္တဲ့အျပင္ အသန္႔ရွင္းဆံုးၿမိဳ႕၊ အလွပဆံုးၿမိဳ႕ ဆုမ်ားကိုလည္း ရရွိထားတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းရဲ႕ ၿမိဳ႕ေတာ္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ဟာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ၿမိဳ႕တည္ႏွစ္ ၁၂၂ ျပည့္ေတာ့မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးအစ မုိင္းေသာက္ (ေညာင္ေရႊ) ကလို႔ပင္ ကြၽန္ေတာ္ ဆိုလုိက္ခ်င္ပါတယ္။ ၁၈၈၅ ခုႏွစ္မွာ သီေပါမင္း ပါေတာ္မူၿပီး တစ္ႏွစ္ခန္႔အၾကာ ရပ္ေစာက္ေစာ္ဘြားစ၀္၀ိုင္း ဦးေဆာင္ေသာ လင္းပင္မင္းသား အုပ္စုဟာ ေညာင္ေရႊကို ပိတ္ဆို႔၀န္းရံထားရာ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား စ၀္အံုက ေက်ာက္ဆည္အေရးပိုင္ထံ စာနဲ႔အကူအညီ ေတာင္းခံခဲ့သျဖင့္ ၁၈၈၆ ခုႏွစ္ ဒီဇင္ဘာမွာ ၿဗိတိသွ်တို႔က ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းေဒသမ်ားကို သိမ္းသြင္းႏိုင္ေရးအတြက္ သီးျခားစစ္မ်က္ႏွာဖြင့္လ်က္ လိႈင္းတက္၌ တပ္စြဲကာ အင္အားစုၿပီး ေညာင္ေရႊကို ဦးတည္ခ်ီတက္ခဲ့ပါတယ္။

၁၈၈၇ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၇ ရက္မွာ ေဗာရိႆတ္ဘုရားကို ေရာက္ရွိစခန္းခ်ၿပီး ေဖေဖာ္၀ါရီ ၉ ရက္မွာ ရပ္ေစာက္ေစာ္ဘြား စ၀္၀ိုင္းရဲ႕ ကူႀကိဳးခံတပ္ကို တုိက္ခိုက္ေအာင္ျမင္ခဲ့တယ္။ ေဖေဖာ္၀ါရီ ၁၀ ရက္မွာ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြား စ၀္အံုက ဆင္သံုးေကာင္နဲ႔ စစ္အင္အားျပၿပီး ယခုေရႊရန္ေျပ ဘုရားေနရာ၌ လာေရာက္ႀကိဳဆိုၿပီး အဂၤလိပ္တပ္ ေနထိုင္ရန္ စစ္တန္းလ်ားမ်ား ေဆာက္လုပ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ၿဗိတိသွ်တို႔က လက္မခံသျဖင့္ ေညာင္ေရႊၿမိဳ႕မွ ေတာင္ဘက္ ေျခာက္မိုင္အကြာ ဆင္ေတာင္ႏွင့္ အင္းေလးကန္ၾကားရွိ မုိင္းေသာက္၌ ၀ါးနဲ႔စစ္တန္းလ်ားမ်ား တည္ေဆာက္ကာ တပ္စခန္းခ်ခဲ့ပါတယ္။ ထုိတပ္စခန္းကို စစ္ေခါင္းေဆာင္ကာနယ္ စတက္မင္းအား ဂုဏ္ျပဳသည့္ အေနျဖင့္ ဖို႔စ္စတက္မင္း (Fort Stedman) ဟု အမည္ေပးခဲ့ပါတယ္။

မိုင္းေသာက္မွာ တပ္စြဲထားေသာ ႏုိင္ငံေရးအရာရွိ ေဟးလ္ဒီဘရန္းဟာ ၁၈၈၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၄ ရက္မွာ မိုင္းပြန္ေစာ္ဘြားကို ေစာ္ဘြားခန္႔အပ္စာ Sanad ေပးၿပီး မိုင္းပြန္ကအျပန္ ယခုေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရွိ (၂၁၂) ဆက္သြယ္ေရး တပ္ေနရာမွာ ေခတၱစခန္းခ်ခဲ့ၿပီး အစိုးရဌာန ၁၇ ခုနဲ႔ ၿမိဳ႕တည္ရာမွ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ စတင္ျဖစ္ေပၚလာျခင္းလည္း ျဖစ္တယ္။ ယခင္က အဆင္းလမ္း တစ္လမ္းသာရွိၿပီး ထုိလမ္းကို ဂ်ာမနီမွ အင္ဂ်င္နီယာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦးက ေဖာက္လုပ္ခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။

ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕သည္ နယ္ခ်ဲ႕အား ေတာ္လွန္အန္တုခဲ့သူ မ်ဳိးခ်စ္ေခါင္းေဆာင္ ၀န္းသို ေစာ္ဘြားႀကီး ‘ဦးေအာင္ျမတ္’ ေခါင္းခ်ခဲ့ရာ ေဒသ၊ ရွမ္းျပည္လူမ်ဳိးစုမ်ား ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္ သမုိင္းေၾကာင္း အစဥ္အလာ ႀကီးမားရာေဒသ၊ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး အခ်က္အခ်ာၿမိဳ႕ေတာ္ျဖစ္႐ံုမက အလယ္ပိုင္းႏွင့္ နယ္စပ္ေဒသတုိ႔အတြက္ ကုန္စည္စီးဆင္းရာစုဆံုရပ္၊ အဆိုေတာ္မ်ား အႏုပညာရွင္မ်ား ထြက္ရွိရာၿမိဳ႕၊ တိုင္းရင္းသား ေသြးခ်င္းမ်ား စည္းလံုးညီညြတ္ခဲ့သည့္ေဒသ၊ ပေဒသရာဇ္စနစ္ ခ်ဳပ္ၿငိမ္းခဲ့ၿပီး ရွမ္းေစာ္ဘြားမ်ား ၁၉၅၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီတြင္ အာဏာစြန္႔လႊတ္ပြဲ က်င္းပခဲ့ရာ ေဒသလည္းျဖစ္သည္။

ထုိ႔ျပင္ ထင္ရွားေသာ ပြဲေတာ္မ်ားအျဖစ္ ႏွစ္စဥ္႐ိုးရာမပ်က္ တန္ေဆာင္တိုင္ မီးပံုးပ်ံပဲြေတာ္ က်င္းပရာေနရာ၊ ရွမ္းႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္၊ ပအို႔၀္အမ်ဳိးသားေန႔ပြဲေတာ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ေန႔ ပြဲေတာ္မ်ားႏွင့္ ၅ ရက္တစ္ေစ်း ျပဳလုပ္ေသာ ေစ်းေန႔မ်ားလည္း လည္ပတ္စရာ ရွိေသးသည္။

မင္းလမ္းတစ္ေလွ်ာက္မွာ ေအးေအးလူလူ သြားလာရင္းျဖင့္ ေတာင္းရမ္းစားေသာက္ေနရေသာ မိသားစုမ်ား တိုးပြားလာသည္ကိုလည္း စိတ္မေကာင္းစရာ ျမင္ေတြ႕ေနရသည္။ အမ်ဳိးသား တစ္ဦးတည္းျဖစ္ေစ၊ မိခင္ႏွင့္ ကေလးငယ္ျဖစ္ေစ ျမင္ကြင္းတို႔သည္ ရင္ကိုဆို႔နင့္ေၾကကြဲမႈ ျဖစ္ေစသည္။

လမ္းမေပၚတြင္ အလွဴရွင္ေလာင္းလွည့္ေနေသာ ကားတန္းႀကီးက လွည့္လည္ေနၿပီး ဖိတ္ဖိတ္ေတာက္ေနေသာ ကားအေကာင္းစားမ်ားျဖင့္ ေမာင္းႏွင္ေနသည္ကို ေမာ္ေတာ္ယာဥ္ထိန္းက လမ္းရွင္းေပးေနသည္။ ဆိုင္ကယ္ေတြ ကားေတြျဖတ္ေမာင္းေနတဲ့ မီးပြိဳင့္ကို ဖုန္းေျပာရင္း မိန္းမငယ္တစ္စု မ်ဥ္းက်ားကေန ျဖတ္ကူးေနၾကတယ္။

ေၾကာ္ျငာဆုိင္းဘုတ္ေတြနဲ႔ အထပ္ျမင့္တိုက္ေတြကို ေငးၾကည့္ေနရင္း လမ္းေဘးပလက္ေဖာင္းေပၚမွာ ထုိင္ေနတဲ့ အိမ္ေျခမဲ့တစ္ေယာက္ရဲ႕ မ်က္၀န္းေတြမွာ မ်က္ရည္ေတြ ဆို႔နင့္ေနတာကို ေနေရာင္ေအာက္မွာ ျမင္ေတြ႕လိုက္ရေလသည္။

 +++

စည္သာ(ေတာင္ႀကီး)

Eleven Media