နတ္ေဆးပန္းခ်ီ ပဲြေတာ္ (သို႔) ေတာင္ႀကီး တန္ေဆာင္တိုင္ ပဲြေတာ္

 နတ္ေဆးပန္းခ်ီ ပဲြေတာ္ (သို႔) ေတာင္ႀကီး တန္ေဆာင္တိုင္ ပဲြေတာ္

                                                စည္သာ(ေတာင္ႀကီး)
ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္း ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တုိင္ပြဲေတာ္ ဆိုတာ မသိတဲ့သူ မရွိသေလာက္ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ နာမည္ႀကီးတဲ့ ပြဲေတာ္ႀကီး တစ္ခုလည္းျဖစ္ပါတယ္။
တန္ေဆာင္တို္င္ ပြဲေတာ္ရဲ႕ သမုိင္းေၾကာင္းကို ျပန္ေျပာင္း ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ ဒုတိယ ကမာၻစစ္ မတိုင္ခင္ ထဲက မီးပံုးပ်ံေတြ လႊတ္တင္တဲ့ ဓေလ့ ရွိၿပီးေတာ့ ရုိးရာတစ္ခု အေနနဲ႔ တည္ရွိလာတာ ႏွစ္ေထာင္ေပါင္း မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ ခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ကို ၁၈၉၄ ခုႏွစ္မွာ အဂၤလိပ္ေတြက စတင္ ၿမိဳ႕တည္ ကာလ ေတြ တုန္းက မီးပံုးပ်ံပြဲေတာ္ မရွိေသးဘဲ နဲ႔ မီးထြန္းပဲြ၊ ေဗ်ာက္အုိး ေဖာက္ျခင္း၊ မီးရွဴး လႊတ္တာ တို႔ေလာက္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မ ရဲစခန္း ေနရာမွာ အဂၤလိပ္ေခတ္ အာဝါေဒးပြဲ လုပ္တယ္။ ဂတ္တဲပြဲ သို႔မဟုတ္ မီး ဝကၤာပါပြဲ  လုိ႔လည္း ေခၚတယ္။ ကေလးေတြ လူႀကီးေတြက မီး၀ကၤာထဲကို လွည့္လည္ ေပ်ာ္ပါး ၾက ဒီေလာက္ပါပဲ။
မီးပံုးပ်ံသမုိင္းေၾကာင္း အစ
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ပထမဆံုး လႊတ္တဲ့ မီးပံုးပ်ံကေတာ့ ပိတ္စနဲ႔ ခ်ဳပ္ထားတဲ့ မီးပံုးပ်ံ ျဖစ္ေၾကာင္း ပန္းခ်ီဆြဲ ခဲ့သူ ပန္းခ်ီဆရာ ဦးတင္၀င္းက ေျပာပါတယ္။ ပိတ္စနဲ႔ ခ်ဳပ္ထားတဲ့ မီးပံုးပ်ံက ေခါင္အခ်င္း ေပ ၅၀၊ အျမင့္ ေပ ၅၀ ျမင့္ၿပီးေတာ့ ၊ ကုန္းသာေက်ာင္းမွ ေက်ာင္းထိုင္ ဆရာေတာ္ႀကီး ဦးစီး ျပဳလုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကူညီကုန္းရပ္ကြက္ ေန ေဒၚသင္းနဲ႔ အဖြဲ႔က အပ္ခ်ဳပ္စက္ အလံုး ၃၀ နဲ႔ တစ္လ တိတိ ခ်ဳပ္လုပ္ခဲ့တာ၊ ကိုက္ ၄၀ ပါ အိတ္အုပ္ ၄၀ ကုန္ေၾကာင္း သိရတယ္။ ေအာက္ဆဲြမွာ ဆန္အိတ္၊ ဆီပံုး၊ ထမင္းခ်ဳိင့္၊ ထီး စတဲ့ ပစၥည္းေတြ ခ်ိတ္ဆဲြထိားၿပီးေတာ့ နတ္မင္းႀကီး ၄ ပါး စကၠဴရုပ္ ေတြလည္း ပါတယ္။
မီးပံုးပ်ံက ႀကီးမားေတာ့ လိုအပ္တဲ့ မႈိင္းကို ရရွိဖို႔ ကုန္းသာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတာင္ေစာင္း တစ္ေလ်ာက္ ဥမွင္ လႈိဏ္ေခါင္း တူးၿပီး တစ္ဖက္မွာေတာ့ လိႈဏ္ေခါင္းအ၀ ကို ပီပါျပတ္ ထားၿပီးေတာ့ မႈိင္းခံရတယ္။ မီးပံုးပ်ံကို ဆုိင္းႀကဳိး ၄ ေခ်ာင္း နဲ႔ သစ္ပင္မွာ ခ်ည္ထားၿပီးေတာ့ ၄ ဖက္ ကေန တစ္ၿပဳိင္နက္ အခ်က္ျပၿပီးေတာ့ ဓါးနဲ႔ ခုတ္ေစရာမွာ ရာဟု ေထာင့္က ကိုရင္က ခုတ္ရာမွာ လက္ေႏွးလို႔ အတက္မညီေတာ့ဘဲ၊ မီးပံုးထိခုိက္မႈ ျဖစ္ခဲ့တာေၾကာင့္ ယခု ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပန္းၿခံ အနီးမွာ မီးပံုးပ်ံ ႀကီး ျပန္ျပဳတ္က်ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီမီးပံုးပ်ံႀကီးကို မီးမေလာင္ေအာင္ ေရထဲဆြဲေျပးၿပီးေတာ့ ျခင္ေထာင္ ခ်ဳပ္ရာမွာ သံုးေလး လံုးေလာက္ ရတယ္လို႔ ပန္းခ်ီ ပညာ ရွင္ ဦးတင္၀င္းက ဆိုတယ္။

ေနာက္ဆက္တြဲ မီးပံုးပ်ံ သမုိင္းေၾကာင္း
၁၉၄၅ ခုႏွစ္ ၊ တန္ေဆာင္မုနး္လတြင္ ဂတ္တဲပဲြ ကို Our Day ပြဲ အမည္နဲ႔ ေတာင္ႀကီး ရဲစခနး္မွာ စတင္ က်င္းပ ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ထုိပဲြကို ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ရွိတဲ့ ရပ္ကြက္ေတြ ျဖစ္တဲ့ ေတာင္ပုိင္း၊ အလယ္ပိုင္း ရပ္ကြက္နဲ႔ ေညာင္ေရႊေဟာ္ကုန္း၊ ရတနာ သီ၇ိ စတဲ့ ရပ္ကြက္ေတြ ကေန မီးၾကာကပ္မ်ား၊ မီးပန္းမ်ား လက္ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ရုိးရုိး မီးပံုးပ်ံေတြကိုလည္း အေပ်ာ္သေဘာနဲ႔ ေစ်းႀကီးေတာင္ဘက္ နားမွာ လာလႊတ္ၾကတယ္။
ပထမဆံုးလႊတ္တာ ေစ်းေတာင္ဘက္ ညေစ်းနားမွာ၊ ၿပီးေတာ့မွ စီးပြားေရးဘဏ္တိုက္၊ ေနာက္ေတာ့ ေဘာ္လံုးကြင္း၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ပန္းၿခံ ေၾကးရုပ္ကြင္း၊ ကရင္မ ေရထြက္ ၊ ေဘာ္လံုးကြင္း၊ စူဌာမုနိ ။ အေဝရာ ကုန္းသာယာ (၁၉၉၆) စသျဖင့္ အသီးသီး ေျပာင္းလဲခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္။
ေစ်းႀကီးပတ္၀န္းက်င္မွာ ေညာင္ပင္ေတြ ရွိၿပီးေတာ့ ဘာအကာအရံမွလည္း မရွိဘူး။ ေနာင္ႏွစ္ေတြမ်ားမွာ  ရပ္ကြက္ေတြကေန ဒီလုိပဲ လာလွည့္ၾကရင္းနဲ႔ ၿမိဳ႕လယ္ ဓမၼရံုကို မီးပူေဇာ္ဖို႔ အတြက္ မီးပေဒသာပြဲ ဘုရားမီးပူေဇာ္ပြဲ လုပ္ရင္းနဲ႔ ။ သစ္သီး ဝလံ မီးပံုး မီးၾကာကပ္ေတြ။ ယူေဆာင္လာၾကတယ္။ ေနာက္ေတာ့ သေဘၤာနာနတ္ပင္ ေတြမွာ မီးပံုခ်ိတ္ အလွဆင္ၾကတယ္။ ေနာက္မ်ားေတာ့ သစ္ကိုင္းေျခာက္ကေန ဝါးနဲ႔ ေစတီပံုေတြ အၿပဳိင္အဆိုင္ သူ႕ထက္ငါ လွေအာင္ လုပ္ရင္း နဲ႔ ရပ္ကြက္ေတြထဲကေန အုိးစည္ ဗံုေမာင္းေတြ တီးမႈတ္ ေဖ်ာ္ေျဖ ပူေဇာ္လို႔ မီးပေဒသာ အလွ ၿပဳိင္ပြဲျဖစ္ လာတယ္လို႔ သိရတယ္။
ၿပဳိင္ပြဲစတာ ၁၉၅၀ ေလာက္ စတယ္ ေျပာတယ္ ။ အဂၤလိပ္ေခတ္မွာ ၿပဳိင္ပြဲ မရွိေသး ။ အေပ်ာ္သေဘာ လႊတ္တာပဲ ရွိေသးတယ္။
ေနာက္ေတာ့ ကံသာ နဲ႔ ေတာင္ပိုင္း ရပ္ကြက္ ျပသနာ ျဖစ္ၿပီး ႏွစ္အေတာ္အတန္ၾကာေအာင္ မီးပေဒသာပဲြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားျပန္တယ္။
Xxx
မီးပံုးပ်ံႀကီးေတြ ရဲ႕ သမို္င္းေၾကာင္း
မီးပံုးပ်ံႀကီးေတြကို စတင္လႊတ္တင္စဥ္ ကာလတုနး္က ဗလာသက္သက္ အျဖဴထည္ သာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြက ဒါကို သိပ္မသိၾကပါဘူး။ ဗလာသက္သက္ အျဖဴထည္ကေန တဆင့္ ဆက္ရာေနရာမွာ ခ်ဳပ္ရုိး လိုက္ရာကေန အစင္းေၾကာင္းေလးေတြ၊ မ်ဥ္းေၾကာင္းေလးေတြကို အလွေဖာ္လာၾကတယ္။ အဲဒီကမွ တဆင့္ ေကာက္ေၾကာင္းေတြ၊ အကြက္ေတြ၊ ကႏုတ္ေတြ ေပၚလာတယ္။ အကြက္ေပၚလာၿပီးေနာက္ေတာ့မွ စကၠဴျပားေပၚ မွာ အေပါက္ေဖာက္ၿပီးေတာ့ ေဆးမႈတ္တာ ျဖစ္လာတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ဒီဘက္ေခတ္မွာပန္းခ်ီ ဆရာေတြ ရဲ႕ စိတ္ကူးဥာဏ္ ကြန္႔ျမဴးၿပီးေတာ့ ပန္းခ်ီကားေတြ ဆြဲလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ ေျပာင္းလဲလာပံု ျဖစ္ပါတယ္။
အကြက္ကေန ပန္းခ်ီကို စတင္ ေျပာင္းလဲခဲ့တဲ့ မီးပံုးပ်ံ နာမည္ကေတာ့ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕၊ ၿမိဳ႕မ ရပ္ကြက္ထဲက ဟာသ မီးပံုးပ်ံ မီးဆရာမ်ားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူက ေရႊစကၠဴ၊ ေငြစကၠဴ ေတြနဲ႔ ဘုရားပံုေတာ္ေတြကို စတင္ တီထြင္ ျပဳလုပ္လာတာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ေနာင္ႏွစ္ေတြမွာ ေဆးေရာင္ေတြ နဲ႔ ပန္းခ်ီေတြ ဆြဲလာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီလို ေျပာင္းလဲလာပံုကို သေဘာေပါက္မွပဲ ေလ့လာလို႔ရတာျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ဳိ႕က ေျပာၾကတယ္။ အကြက္ေတြ ကႏုတ္ေတြ ေဖာ္တယ္ ဆိုတာ ရုိးရာတဲ့။ အမွန္က ရုိးရာ ဆိုတာ ဗလာသက္သက္ က စတင္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းဆုိရင္ ပန္းခ်ီဆရာေတြရဲ႕ စိတ္ကူးဥာဏ္ ရင့္သန္မႈကို လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ဖြင့္ထားေစခ်င္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း သူတို႔ စိတ္ႀကဳိက္ ေရးဆဲြႏုိင္မွာျဖစ္ၿပီးေတာ့ ကြန္႔ျမဴးႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။ တကယ္တမ္း ခ်ဳပ္ျခယ္လုိက္မယ္ ဆိုရင္ ေဘာင္က်ဥ္းပါတယ္။ အကြက္ေတြ ဆုိတာ ပန္းခ်ီဆရာတိုင္း ေရးတတ္တာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ ပန္းခ်ီဆိုတာကေတာ့ လူတုိင္း မေရးတတ္တာ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒါက ပန္းခ်ီ ပညာရပ္ ပိုင္း ဆုိင္ရာ အတတ္ပညာ တစ္ခုလည္း ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ပန္းခ်ီဆိုတာ အျမင့္ဆံုး အပို္င္းတစ္ခုပါ။
Xxx
ၿပဳိင္ပဲြေတြ ရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္း
၁၉၅၁ ခုႏွစ္မွာ ညေစ်းတန္းေနရာမွာ မီးပံုးပ်ံေတြ စတင္လႊတ္တင္ ၾကတယ္လို႔ သိမွီသူ ၿမိဳ႕ခံအမ်ားက ဆိုၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ယမ္းမရွိေတာ့ အုန္းဆံႀကဳိးကို ေတာက္ေတာက္စဥ္းၿပီးေတာ့ ယမ္းနဲ႔သမ ေအာင္ ေရာစပ္ၿပီးေတာ့ ေကာင္းကင္ကေန ဖြားခနဲ က်လာတာေလာက္ပဲ ေလာက္ႏုိင္ေသးတယ္။
၁၉၅၃ ခုႏွစ္ ေလာက္မွာ တရုတ္ႏုိင္ငံကေန တင္သြင္းတဲ့ ေဗ်ာက္အုိးေတြ၊ မီးပန္းေတြ၊ မီးရွဴးေတြ ၀င္လာေတာ့ အဲဒီမွာ ယမ္းစနစ္ ေခတ္သစ္ ထြန္းေတာ့တယ္။ ၁၉၅၅ ခုႏွစ္မွာ အေရာင္ေတြကို စမ္းသပ္ေနၾကၿပီ။ ၁၉၅၇ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေပါ့ပါးတဲ့ ေလယာဥ္သံ သတၱဳ စပ္တစ္မ်ဳိးကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိၿပီးေတာ့ အျဖဴေရာင္ လုပ္တာကို တတ္လာၾကတယ္ ။ ေလယာဥ္သံ အေျခခံၿပီးေတာ့ အေရာင္မ်ဳိးစံု ၊ ကာလာမ်ဳိးစံု တီထြင္စမ္းသပ္ ေအာင္ျမင္ လာၾကတယ္။ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ေလာက္္မွာ သိမ္ေတာင္ ဆရာေတာ္မွ ယမ္းစပ္နည္း ယမ္းစိမ္း၊ ထံုး၊ ကန္႔၊ ဒုတၱာ၊ ေလယာဥ္သံ၊ မီးေသြး တို႔နဲ႔ အေရာင္စံုကို စမ္းသပ္ တီထြင္ႏုိင္တယ္။
ေျမျပန္႔ကေန ယမ္းစပ္နည္းကို စတင္သင္ယူခဲ့တာကေတာ့ ေတာင္ပုိင္းမီးဆရာေၾကာင့္ ကာလာစံု အသံုးျပဳလာခဲ့ၾကတယ္။ ၁၉၆၀ ေက်ာ္ ခုႏွစ္ေလာက္မွာေတာ့ အဆင့္ျမင့္တဲ့ ေရာင္စံု ယမ္းအလွကို ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏုိင္စြာ ျပဳလုပ္လာၾကၿပီျဖစ္တယ္။
၁၉၇၀-၇၅ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ မီးပံုးပ်ံ မီးႀကီး ယမ္းေရာင္စံု ျဖစ္လာၿပီးေတာ့၊ စိန္နားပန္ မီးပံုးပ်ံ ေတြကုိလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး တီထြင္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
၁၉၉၆ ခုႏွစ္ေလာက္မွာ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ အေ၀ရာ ကုန္းသာယာ မီးပံုးပ်ံကြင္းကို စတင္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေဆာင္လာခဲ့ၿပီး အႀကီးမားဆံုးေသာ ပြဲေတာ္ႀကီး တစ္ခု ျဖစ္လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ တန္ေဆာင္တိုင္ ပြဲေတာ္ အေၾကာင္း ေရးမယ္ ဆိုရင္ ဘယ္ေတာ့မွ မၿပီးဆံုးေသးတဲ့ ပန္းခ်ီကား တစ္ခ်ပ္ လိုပါပဲ။ ပိုတယ္လို႔ မရွိဘဲ အၿမဲလုိအပ္ေနတာ လည္း ျဖစ္ပါတယ္။
xxx
Pre World လို႔ ေခၚတဲ့ ဒုတိယ ကမာၻစစ္မတုိင္ခင္က ေတာင္ႀကီးမွာ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္း ၁၀ ေက်ာင္း ရွိခဲ့တယ္ လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေတြကေတာ့ -
၁ ။ မင္းေက်ာင္း အစြန္ ေစာ္ဘြားသခ်ဳိၤင္း။၂ ။ နဂါးပတ္ေၾကာင္း ။ ၃ ။ ကံဦး ။ ၄ ။ ေအာင္ေျမသာစည္ ။ ၅ ဘုရားႀကီး ေျမာက္ေက်ာင္း ။ ၆ အတြင္းေက်ာင္း ။ ၇ သိမ္ေတာင္ ။ ၈ ကုန္းသာ ၉ ေတာင္ေက်ာင္းႀကီး ။ ၁၀ ။ မဂၤလာ ရာမ ေက်ာင္း တုိ႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ေအာင္ေျမသာစည္က မဂၤလာရာမ ေက်ာင္းေနရာမွာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ ဘုန္းႀကီးထားေက်ာင္းေခၚၿပီး ဘုန္းႀကီးထားတာ ဘုရားႀကီး ေျမာက္ေက်ာင္း ျဖစ္ပါတယ္။ သိမ္ေတာင္က ဓမၼိကာရံု ေက်ာင္းျဖစ္ၿပီးေတာ့
လက္ရွိ သိမ္ေတာင္ေက်ာက္တိုက္သည္ ယခင္က ပိဋိကတ္ တိုက္ ေနရာျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္မွ သိမ္ေတာင္ ေက်ာင္း ဆုိၿပီး ျဖစ္ေပၚ လာတယ္ ။
xxxx
မီးပံုးပ်ံ လႊတ္တင္ၾကတာ ကံျမင့္၊ ကံတက္၊ ကံဇာတာ ေကာင္းေစတယ္လို႔ ယံုၾကည္တာေၾကာင့္ ရိုးရာ အေနနဲ႔ လႊတ္တင္ေနၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ယခင္ ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ ထဲက မီးပံုပ်ံ လႊတ္တင္ျခင္း ဓေလ့ ကို ျပဳလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ရုိးရုိး မီးပံုးပ်ံ မ်ားကို သာ လႊတ္တင္ျခင္းလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ေဗ်ာက္အုိးေတြ ေဖာက္တယ္ ဆိုတာ မေကာင္းဆုိးရြားေကာင္ ေတြကို ႏွင္ထုတ္တာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ ဖုတ္၊ သရဲ ေတြ ကို ႏွင္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုတယ္။
ဘုရားရွင္ ၾကြခ်ီလာမည့္ ေကာင္းကင္ထက္ဆီကို မီးပံုးပ်ံေတြနဲ႔ ႀကဳိဆို ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ၿပီးေတာ့၊ သီတင္းကၽြတ္ကာလ မွာလည္း ဘုရားမီးပူေဇာ္တဲ့ ဓေလ့ ေတြလည္း ရွိတာ ျဖစ္ပါတယ္။
Xxx
ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ မီးပံုးပ်ံ ပဲြေတာ္ႀကီးကို ရုိးရာဓေလ့လည္း မေပ်ာက္ကြယ္ေစရန္ ေခတ္လည္း မွီေစရန္ ေခတ္သစ္ အစီအမံမ်ားေျပာင္းလဲဖို႔ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း မီးပံုးပ်ံ အကဲျဖတ္ အမွတ္ေပးဒိုင္ ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဦးတင္၀င္း က ေျပာၾကားသည္။ သူက လွ်ပ္စစ္မီး အစားထုိးရန္ ႏွင့္ မီးပံုးပ်ံ လႊတ္တင္ရာတြင္ အႏၱရာယ္ ကင္းေစရန္ ေခတ္သစ္အစီအမံသစ္မ်ားကို စဥ္းစားရန္ လိုအပ္လာၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုေနသည္မွာ ၃ ႏွစ္ေက်ာ္ ၾကာခဲ့ၿပီဟု ဆိုသည္။
ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တုိင္း ရုိးရာမပ်က္ က်င္းပၿမဲျဖစ္ေသာ ေတာင္ႀကီး တန္ေဆာင္တိုင္ မီးပံုးပ်ံပြဲေတာ္၌ လႊတ္တင္ေသာ စိန္းနားပန္ မီးပံုးပ်ံတြင္ မီးပံုးပ်ံႀကီး ေဘးပတ္လည္ မီးပံုးငယ္မ်ား ခ်ိတ္ဆြဲအလွဆင္ရာတြင္၊ ဖေယာင္းတိုင္ မီးမ်ား အစား လွ်ပ္စစ္မီး အစားထိုး အသံုးျပဳလွ်င္ ေခတ္လည္း မီွကာ၊ အႏၱရာယ္လည္း ကင္းႏိုင္ေၾကာင္း၊ ထုိ႔ျပင္ မီးပေဒသာ လွည့္လည္ပြဲတြင္လည္း အလားတူ လွ်ပ္စစ္မီးလံုးေလးမ်ားကို ပေဒသာပင္ႀကီးမ်ားတြင္ ခ်ိတ္ဆြဲ အလွျပျခင္းအားျဖင့္ တာရွည္ခံ၊ အႏၱရာယ္ကင္းမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဦးတင္၀င္း က အႀကံျပဳေျပာၾကားသည္။
ထို႔ျပင္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ အေ၀ရာကုန္းသာယာ မီးပံုးပ်ံကြင္း အတြင္း လူအထိအခုိက္နည္းပါးေအာင္လည္း မီးပံုးပ်ံလႊတ္တင္မည့္ ကြင္းကို ခ်ဳံ႕လိုက္ကာ (Resize) ၊ ေဘးပတ္လည္တြင္ အမိုးပါေသာ ေပ ၂၀အက်ယ္ အေဆာက္အအံု တန္းလ်ားမ်ား ခုိုင္ခံ့စြာ ေဆာက္လုပ္ရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း၊ အေဆာက္အအံု ေဘးပတ္လည္တြင္လည္း လူေလွ်ာက္လမ္း ေပ ၄၀ ေလာက္ ခြာထားရန္လိုေၾကာင္း၊ ထိုမွသာ လူသူ ထိခုိုက္မႈ အနည္းပါးဆံုး ကာကြယ္ေပးမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ မီးႀကီး မီးပံုးပ်ံကိုလည္း ပညာရွင္ အဆင့္၊ ၀ါသနာရွင္ အဆင့္ ႏွင့္ မ်ဳိးဆက္သစ္ လူငယ္ အဆင့္ ဟူ၍ အဆင့္ (၃) မ်ဳိး ပိုင္းျခားကာ ၀င္ၿပဳိင္ေစလိုေၾကာင္း၊ မီးပံုးပ်ံလုပ္ေသာ အိမ္မ်ားတြင္လည္း ယမ္းစပ္ နည္း သင္တန္းမ်ား ေပးျခင္း တို႔ကို ျပဳလုပ္သြားလွ်င္ ပိုမို အဆင္ေျပမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဦးတင္၀င္း က ေထာက္ျပခဲ့သည္။
“ လွ်ပ္စစ္မီးေပါ့ဗ်ာ။ မီးပေဒသာ နဲ႔ စိန္နားပန္ ကိုယ္ထည္မွာ ဖေယာင္းတိုင္အစား လွ်ပ္စစ္မီးေလးနဲ႔ တာရွည္ ခံေအာင္ ဒါေလးနဲ႔ ေခတ္ေျပာင္းခ်ိန္ တန္ၿပီလို႔ ေျပာခ်င္တယ္။ ဒါေလး တိုက္တြန္းခ်င္တယ္။ လွ်ပ္စစ္မီးေျပာင္း ျခင္း အားျဖင့္ ကုိယ္ထည္ကေန မီးေလာင္ျခင္း ကာကြယ္မယ္၊ ေကာင္းကင္မွာ တာရွည္ခံမယ္၊ ေလတုိက္တာ ခံႏိုင္မယ္။ ေအာက္ဆြဲ ေခြမွာေတာ့ ရုိးရာမပ်က္ေအာင္ ဖေယာင္းတိုင္ နဲ႔ လုပ္ဖို႔ေပါ့။ မီးပေဒသာလည္း ဒီိတုိင္း၊ တစ္ေယာက္ခ်င္း ကိုင္တာက ဖေယာင္းတိုင္ေပါ့။
ကြင္းထဲမွာ အႏၱရာယ္ကင္းေအာင္ ေသခ်ာၾကည့္ဖို႔လိုတယ္။ အစိုးရ အေရးႀကီးတယ္။ ကြင္းရဲ႕အျပင္ ေပ ၂၀ အလြတ္ထား မယ္။ ေပ ၂၀ ဟိုဘက္မွာ သစ္သားနဲ႔ ေခါင္မုိးနဲ႔ ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္း မုိးထားတဲ့ ေပ ၂၀ ထားမယ္။ အဲဒီရဲ႕ ေနာက္ေက်ာမွာလည္း ေပ ၂၀ အလြတ္ထားမယ္။ ပရိသတ္က မီးပံုးပ်ံလာတဲ့ လမ္းေၾကာင္းမွာ ေျပးၿပီး လမ္းရွင္းမယ္။ အမိုးထဲကို ၀င္ရင္ အႏၱရာယ္ကင္းမယ္။ ကြင္းထဲကို အဲလို လုပ္မယ္။
အိမ္မွာကေတာ့ တားလို႔ မရဘူး။ ဓါတုပစၥည္းေတြ ေပါလာတယ္။ အၿပဳိင္အဆုိင္ လုပ္လာမယ္။ မျဖစ္ေအာင္ သင္တန္းေလးေတြ လိုတယ္။ ပညာရွင္၊ ၀ါသနာ ရွင္ နဲ႔ မ်ဳိးဆက္သစ္ အဆင့္ ၃ ဆင့္ ေလာက္ခြဲဖို႔လိုမယ္။ မ်ဳိးဆက္သစ္ကို ယမ္းနည္းနည္းေလးနဲ႔ သင္တန္းေပးၿပီး ၿပဳိင္ခုိင္းမယ္။ ၀ါသနာရွင္ အဆင့္ကို ပိသာခ်ိန္ ၃၀ ေလာက္ ၊ ပညာရွင္ အဆင့္ကို ပိသာခ်ိန္ ၄၀ ေလာက္ နဲ႔ ၿပဳိင္မယ္။ တဆင့္တဆင့္ ေခၚၿပီး တိုးတက္ လာေအာင္ လုပ္ရင္၊ နာမည္ႀကီး ပညာရွင္ေတြကလည္း သင္တန္းေပးၿပီး လက္တြဲေခၚရင္ အႏၱရာယ္ကင္းသြားမယ္လို႔ ထင္တယ္။ ”
ဟု မီးပံုးပ်ံ အကဲျဖတ္ အမွတ္ေပးဒုိင္ ပန္းခ်ီပညာရွင္ ဦးတင္၀င္း က ေျပာၾကားသည္။
ထိုသို႔ စိန္နားပန္ မီးပံုးပ်ံ တြင္ လွ်ပ္စစ္မီး အစားထုိးျခင္းကို တခ်ဳိ႕ ယမ္းဆရာ မ်ားက မျဖစ္ႏုိင္ေၾကာင္း ႏွင့္ ကေလးကလား ဆန္ေသာ အေတြးမ်ဳိးသာ ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကသည္။
“ စိန္နားပန္မွာ လွ်ပ္စစ္မီးလံုးေတြ နဲ႔ လႊတ္တာက ဟုိးအရင္တုန္းက လႊတ္ဖူးတယ္။ မေအာင္ျမင္ဘူး။ ဘထၳရီအုိး ေတြ သံုးေလး လံုးေလာက္ တြဲခ်ည္ၿပီးေတာ့ မီးလံုးေတြ နဲ႔ ခ်ည္လိုက္တာ မီးအားကလည္း နည္းတယ္။ သိပ္ၿပီးေတာ့ မလွဘူး ။ တာရွည္လည္း မခံဘူး။ အဲဒါက အဆင္မေျပပါဘူး။ ဒီမွာက သဘာ၀ ဖေယာင္းတိုင္ မီးကုိး ရုိးရာ အျဖစ္ မွတ္ယူၾကတယ္။ စိန္နားပန္ ကုိယ္ထည္မွာခ်ိတ္ေကာက္ေလးနဲ႔ ခြာၿပီး ကပ္ထားတဲ့ အတြက္ မီးေလာင္တာကလည္း ျဖစ္ခဲပါတယ္။ ေလာင္ရင္လည္း မီးပံုး တစ္လံုးပဲ ေလာင္ၿပီးေတာ့ ႀကဳိးျပတ္က်သြားေအာင္ စီမံၿပီးသား ျဖစ္တယ္။ အႏၱရာယ္လည္း မရွိပါဘူး။ ”
ဟု မီးဆရာ ကိုေက်ာ္ျမင့္က ေျပာၾကားသည္။
ေအာက္တိုဘာ ၂ ရက္ မွ ၂၀ ရက္ အထိ မီးပံုးပ်ံ အလံုး စာရင္းမ်ားကို လက္ခံသြားမည္ ျဖစ္ၿပီး၊ ႏုိ၀င္ဘာ ၆ ရက္ မွ ၁၅ ရက္ အထိ ဆယ္ရက္ တုိင္တုိင္ ေတာင္ႀကီး တန္ေဆာင္တိုင္ မီးပံုးပ်ံ ပြဲေတာ္ႀကီးကို က်င္းပျပဳလုပ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း မီးပံုးပ်ံ က်င္းပေရး ဆပ္ေကာ္မတီ အစည္းအေ၀း ထံမွ သိရသည္။
Xxx
ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေတာင္ႀကီးသားေတြ အႀကံေပးထားတဲ့ ေဆာင္ေရွာင္ ေလးေတြလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဒါကို ထပ္ဆင့္ ေ၀ငွလိုက္ပါတယ္ေနာ္။
ေတာင္ႀကီးတန္ေဆာင္တိုင္ည လည္ပတ္မည့္ ဧည့္သည္မ်ား အတြက္သတိျပဳရန္ (***ဧည့္သည္)
(1) ဘြတ္ဖိနပ္ မျဖစ္မေန စီးေစခ်င္ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ တခ်ိဳ႕ႏွစ္ေတြ ေတာ္ေတာ္ေအးလို႔ မာဖလာ(သို႔) ျခဳံသဘက္မ်ား ေဆာင္ေပးပါ။ ပြဲခင္းထဲ ထိုင္ရန္ ယိုးဒယားဖ်ာ မ်ားယူသြားႏုိင္ပါသည္။ ပြဲခင္းထဲတြင္ ဇာလာအိတ္မ်ား ေရာင္းသည္။
(2) မိန္းကေလးမ်ား ကုတ္အက်ီအရွည္ျဖင့္ လည္ပတ္လ်ွင္ပို၍သင့္ေတာ္ပါမည္။ မိမိ မိန္းကေလးအဖြဲ႔မွာ အနည္းဆုံး ေယာက္က်ားေလး ႏွစ္ေယာက္ (သို႔) အေဒၚအရြယ္ မ်ားပါ လွ်င္ ပိုေကာင္းပါမည္။ ခါးပတ္ႏိူက္ သတိျပဳပါ။ မီးပုံးပ်ံ လႊတ္တင္ျခင္း အခိ်န္ဇယားယူထားပါ။ တည ပ်မ္းမွ် 12 လုံးခန္႔လႊတ္တင္သည္။ စိန္နပန္း (မီးပုံးျဖင့္အလွဆင္) နွင့္ ညမီးၾကီး(မီးရူးမီးပန္း) အမ်ဳးိအစားေတြက ညလႊတ္မ်ားျဖစ္သည္။
(3) လမ္းပိတ္ေသာေၾကာင့္ ကားႏွင့္သြားေသာ ဧည့္သည္မ်ား ေစာေစာ ပြဲခင္းသို႔ သြားသင့္သည္။ ၆ နာရီ ၇ နာရီခန္႔ ။ ဖြင့္ပြဲေန႔တြင္ ၄ နာရီ ခန္႔အေရာက္သြားမွ အဆင္ေျပပါလိမ့္မယ္ေနာ္။ ။ေတာင္ေပၚေဒသ၏ ယဥ္ေက်းမွဳ ရိုးရာအလွ အကမ်ားျမင္ေတြ႔ႏုိင္တဲ့ အရမ္းလွတဲ့ဖြင့္ပြဲကို မလြတ္ပါေစႏွင့္။(တကယ္လွ လြန္းလို႕ပါ) လူကြဲသြားပါက ျပန္ဆုံရန္ ပြဲခင္းထဲတြင္ ဆုံမွတ္ တခုသတ္မွတ္ပါ။
(4) ပြဲေစ်းလမ္းတေလ်ာက္ သိပ္မေငးဖို႔ အၾကံေပးပါရေစ။ ကိုယ့္ အေဖာ္လက္ကို တြဲထား၊ ပခုံးဖက္ၿပီး သြားပါ။ လူၾကပ္ေသာေနရာမ်ားတြင္ မီးရထားလို ပုံစံ လုပ္ၿပီးသြားၾကသည္။သြားမွရသည္။
(5) ညမီးၾကီး မီးပုံးပ်ံ လြတ္တင္ရန္အေနအထားတခုတြင္ သင္က ေလလမ္းေၾကာင္း၏ ဆန္႔က်င္ဘက္တြင္ ေနပါ။( ေလလမ္းေၾကာင္းအား မီးစာ၊ မီးေဇာ္ အေငြ႔မ်ား ျမဴနွင္းအားမ်ား ၾကည့္ျခင္းျဖင့္သိႏုိင္သည္။) အိပ္ေနသူမ်ားအား နုိးပါ သတိရွိပါ။ ညမီးၾကီး ၏မီးရူးမီးပန္းမ်ား ကိုယ့္ဆီအနီးကပ္လာဝွန္းပါက အေပၚၾကည့္၊ ေအာက္ၾကည့္၊ လွည့္ၾကည့္လ်က္ ေျပးပါ။ ေက်ာေပးျပီး ေလွ်ာက္မေျပးပါနွင့္။(က်ေနာ္ ေက်ာေပးျပီး ေျပးခဲ့တုန္းက အေႏြးထည္ အင္က်ီ မီးရူးမွန္ေပါက္ျပဲျပီး အေပၚမၾကည္ဘဲ ေျပးေသာေၾကာင့္ မီးပုံးပ်ံက ကိုယ့္ေခါင္းေပၚတည့္တည့္ေရာက္ေနတာမ်ဳိး)။ မရယ္နွင့္ တကယ္ၾကဳံလာရင္ ေသြးရူးတမ္းရူးေလ်ာက္ေျပးၾကတာ။ စိန္နပန္းမီးပုံးပ်ံက ေတာ့ အႏၱရာယ္နည္းျပီး အနီးကပ္ၾကည့္နုိင္ပါတယ္။
(6) ေလာင္းကစားဝိုင္းရွိတယ္ အေပ်ာ္တမ္းေလာက္တာေကာင္းသည္။ ေလာင္းကစား အစား ေဒသ အစားအစာမ်ား၊ အဝတ္အထည္မ်ား၊ ေစ်းသည္ေလးမ်ားအား အားေပးဝယ္ယူသုံးေဆာင္ျခင္းျဖင့္ သင့္လာေရာက္လည္ပတ္ေသာေဒသအား အေထာက္အကူျပဳပါေစ။
(7) အဖိတ္ေန႔ႏွင့္ လျပည့္ေနသည္ လူမ်ားေသာေၾကာင့္ ၾကဳံဖူးမွ သိလိမ့္မယ္ တညတည လူေပ်ာက္ေၾကျငာေတြ ရာခ်ီ ျပန္ၾကားေရးအဖြဲ႔မွ ေအာ္ေပးေနရသည္။ လူမ်ားပါက ဦးေဆာင္သူ လူတေလာက္အား မုိးပ်ံပူေပါင္းကိုင္ေစျခင္းျဖင့္ လူမေပ်ာက္ေအာင္ လုပ္ပါ (သို႔) တေယာက္နွင့္ တေယာက္ လက္တြဲျခင္း ေနာက္ဖက္မွ ပခုးံတြဲျခင္းမ်ားလုပ္ပါ။ ( ဖုန္းလိုင္းၾကပ္ေသာေၾကာင့္ လူေပ်ာက္လွ်င္ရွာရခက္သည္။ ျပန္ၾကားေရးတို႔ အကူအညီေတာင္းႏုိင္သည္၊)
(8) တတ္ႏိုင္သေလာက္ သူမ်ားေျခေထာက္မနင္းမိပါေစႏွင့္။ ပခုံးမတိုက္မိပါေစႏွင့္ ။အထူးတျဖင့္ ေယာက္က်ားေလးမ်ား ပခုံးတိုက္မိလွ်င္လဲ ေနာက္ျပန္လွည့္မၾကည့္ပါႏွင့္။ျပႆနာ လာ႐ွာပါက ေ႐ွာင္ပါ။ သင္ေငးလွ်င္ သင့္ေနာက္လူ က သင့္ဖိနပ္ ေဖြးေဖြးအား နင္းလိမ့္မည္။
(9) အစားေလ်ာ့စားပါ။ ေရေလ်ာ့ေသာက္ပါ။မိန္းကေလးမ်ား အေပါ့အေလး သြားဖို႔ ခက္ခဲပါသည္။ ေဝးလံသည္။ေယာက္က်ားေလးမ်ား ေလ်ာ႔ေသာက္ပါ အမူးမလြန္ေစႏွင့္။ မေသာက္လွ်င္အေကာင္းဆုံးေပါ့။
(10) မီးပုံးပ်ံ အဖြဲ႔မ်ားအားမသိလွ်င္ ဝင္မေရာပါႏွင့္။ လမ္းမွာေတြ႔ပါေစ ပြဲခင္းထဲေတြ႔ပါေစ ယမ္းေခြကား အနီး မကပ္ပါႏွင့္။မီးပုံပ်ံ အဖြဲ႔မ်ား ႀကိဳးကြင္း၍သြားေလ့႐ွိသည္။ ႀကိဳးကြင္းထဲ မဝင္ပါႏွင့္ ၄င္းတို႔အနီးေဆးဆိပ္ မေသာက္ပါႏွင့္။ ေတာင္ေပၚသားမ်ား၏ ေဖာ္ေရႊမူသည္ ႀကိဳးကြင္းအထဲတြင္ ႁခြင္းခ်က္ျဖစ္သည္။ စပ္စုႏိုင္သည္ ေလ့လာႏုိင္သည္။ အိုးစည္ဗုံးေမာင္းမ်ားၾကား ေပ်ာ္ရႊင္စြာ သင္ ႏြဲေပ်ာ္ႏိုင္သည္။ ၾကိဳးစည္းဝိုင္းထဲေတာ့ မဝင္ပါႏွင့္။
(11) မီးပုံပ်ံ တလုံးကို လူအေယာက္ႏွစ္ဆယ္ခန္႔ ၄ လ ၅လ ခန္႔အခ်ိန္ယူရသည္။ ပင္တိုင္ အဖြဲ႔ဝင္မ်ားသည္ ေန႔မနား ညမအိပ္ လုပ္ရသည္။ လူေကာ စိတ္ပါပင္ပန္းရၿပီ အသက္အႏၱရယ္မ်ားလွသည္။ စည္းႏွင့္ကမ္းႏွင့္ လုပ္ၾကရၿပီ အမွားမခံ ၾကပါဘူး။ တခုခုျဖစ္ခဲ့ေသာ္ ၄င္းတို႕သည္ စိတ္အလြန္ထိခုိက္ျပီး ေဒါသထြက္ေနေသာေၾကာင့္ ေဝးေဝးေနပါ။
……………………………………………….
တန္ေဆာင္တုိင္ပြဲက အရမ္းကိုေပ်ာ္ရႊင္ဖို႕ေကာင္းတဲ့ ပြဲပါ။ ေျမျပန္႔႔က ဧည့္သည္မ်ားအတြက္ အႏၱရယ္မျဖစ္ ေစလိုေသာေၾကာင့္ သတိပိုသည္မရွိဆိုသည့္အတုိင္း ေရးရျခင္းသာျဖစ္ကာ အရမ္းလဲ မစိုးရိ္မ္ၾကပါနွင့္။ ပြဲလည္ဖို႔ စည္းကမ္းမလိုပါဘူး။ လုပ္သင့္တာ မလုပ္သင့္တာေတာ့ သိထားေတာ့ လည္လို႔ေကာင္းတာေပါ့။
"ကုိေလး"
ခူိဝ္းခမ္းမီး (Khay_Kham)
Xxx
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရဲ႕ တန္ေဆာင္တိုင္ ပဲြေတာ္ႀကီး အေၾကာင္း နဲ႔ ေဆာင္ေရွာင္ ေတြကိုလည္း တင္ျပထားၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာျပည္ အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က မိတ္ေဆြမ်ား လာေရာက္ လည္ပတ္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္ျဖင့္ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕ရဲ႕ ဂုဏ္ေဆာင္ တန္ေဆာင္တိုင္ ပြဲေတာ္ႀကီးကို မျဖစ္မေန လာေရာက္ လည္ပတ္ ၾကပါလို႔ တိုက္တြန္း လိုက္ရင္းနဲ႔ ျမန္ျပည္တြင္မဟုတ္ ကမာၻမွာပါ နာမည္ေက်ာ္ၾကား တဲ့ တန္ေဆာင္တုိင္ မီးပံုးပ်ံ ပြဲေတာ္ႀကီး အေၾကာင္းကို မွတ္တမ္းတင္ ဂုဏ္ျပဳလုိက္ရပါတယ္ ခင္ဗ်ား။ ရႊင္လန္းၾကပါေစ။ 

×××