ေရွးေဟာင္း ကကၠဴ ေမြေတာ္ဘုရား

 ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပုိင္းက လက္က်န္အေမြအႏွစ္ ေရွးေဟာင္း ကကၠဴ ေမြေတာ္ဘုရား 

စည္သာ(ေတာင္ႀကီး)

ရွမ္းျပည္နယ္ေတာင္ပုိင္း၊ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ရွိ၊ ယခင္က ေက်ာက္တစ္လံုးႀကီး ၿမိဳ႕နယ္ခြဲ မွာ ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္း ေမြေတာ္ ကကၠဴ ဘုရားေစတီမ်ားကို ျမန္မာနိုင္ငံမွာ သာမက ကမာၻေပၚမွာပါ ထင္ရွား ေက်ာ္ၾကားတဲ့ ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ တစ္ခု လည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။ ကကၠဴဘုရားေစတီမ်ားဟာ တစ္ေနရာထဲမွာ စုေ၀းၿပီး တည္ရွိေနပံုက ဆန္းၾကယ္လြန္းၿပီး ခရီးသြား ျပည္သူမ်ားကို စိတ္၀င္စားဖြယ္ ျဖစ္ေအာင္ ဆြဲေဆာင္မႈ တစ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ ကမာၻ႔ အေမြအႏွစ္ စာရင္း၀င္ ေအာင္ ထိန္းသိမ္းျခင္း ျပဳျပင္ျခင္းေတြနဲ႔ ကမာၻ႔ေရွးေဟာင္း ယဥ္ေက်းမႈ အေမြအႏွစ္ စာရင္းကို တင္သြင္းႏုိင္ဖို႔ ႀကဳိးစားရမွာလည္း သမုိင္းေပး တာ၀န္ တစ္ရပ္ ျဖစ္လာပါတယ္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴသည္ ပအုိ၀္းဘာသာစကား ကက္ကူ၊ ကက္ = စခန္း၊ ကင္းစခန္းႏွင့္၊ ကူ= နယ္ျခား ျဖစ္သည္။ နယ္ျခားစခန္းက ဘုရားေစတီစုမ်ား ျဖစ္သည္ဟု ပအို၀္းလုိ အနက္အဓိပၸါယ္ ရေၾကာင္း သိရတယ္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရား ေစတီေတာ္ မ်ားကို မည္သည့္ ခုႏွစ္က မည္သည့္ အလွဴရွင္က တည္ထား ကိုးကြယ္ခဲ့တယ္ ဆုိတာ ကို ဘယ္သူမွ အတိအက် မသိရွိၾကပါဘူး။ ေရွးႏွစ္ေထာင္ေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာထဲက တည္ရွိလာခဲ့ၿပီး၊ ျပဳျပင္ မြမ္းမြံရာတြင္လည္း မူလ အလွဴရွင္ အမွဴးျပဳ၍ ဟုသာ ကဗၼည္းေရးထိုးႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္း သိရတယ္။ ကကၠဴေစတီစုဟာ ျမန္မာျပည္မွာ ရွိတဲ့ တျခား ေစတီစု ေတြနဲ႔ မတူပါဘူး။ ေစတီဆူေပါင္း ေထာင္ခ်ီၿပီး တစ္စုတစ္ေ၀းထဲ တည္ရွိတာ မိုးညင္း သံဗုေဒၶ တို႔လို ၿပီးရင္ ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရား မွာပဲ ရွိပါတယ္။ ထပ္ၿပီး ေစတီသစ္ေတြ တည္ထားခ်င္တယ္ ဆုိရင္ေတာင္မွာ တည္ထားလို႔ မရေတာ့ဘဲ ေရွးေဟာင္းေစတီေနရာတြင္ပဲ ငံုကာ တည္ထားလို႔ ရေတာ့ေၾကာင္း သိရတယ္။
ဘုရားဖူးလာၾကေသာ ျပည္တြင္းျပည္ပမွ ခရီးသြားမ်ား ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္မ်ားကိုလည္း ၾကည့္ရွဳရင္း ေရွးေဟာင္းေစတီမ်ားကိုလည္း ေရွးေဟာင္း အေမြအႏွစ္ပံုစံအတုိင္း ထိန္းသိမ္းျခင္းသာ ျဖစ္ၿပီး၊ အသစ္ ျပန္တည္ထား ျခင္း မရွိေၾကာင္း ဘုရား ေဂါပက အဖြဲ႔ထံက သိရွိရသည္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရား ရွိရာ ကကၠဴေနရာသည္ ဆီဆုိင္ေစာ္ဘြားနယ္ႏွင့္ ေညာင္ေရႊေစာ္ဘြားပုိင္နယ္ အစပ္ တြင္ ျဖစ္ေနေသာေၾကာင့္ ေရွးယခင္က တစ္နယ္ႏွစ္ တစ္နယ္ အစပ္ျဖစ္တဲ့ နယ္ျခားေဒသ ျဖစ္တာေၾကာင့္ နယ္စပ္တြင္ ရွိေသာ ဘုရားလို႔ ပအုိ၀္း လို ေခၚရာကေန ကကၠဴဘုရား ျဖစ္လာပံုရတယ္။ ေလာေလာဆယ္မွာေတာ့ ပအို၀္းေတြ အမ်ားဆံုး ေနထုိင္တဲ့ ေနရာ တစ္ခု ျဖစ္တာေၾကာင့္ ကကၠဴကို ပအို၀္းဘာသာ စကားလို႔ပဲ ေဒသခံေတြက ယံုၾကည္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာသာစကား ဆိုတာ ေလယူ ေလသိမ္း ျဖစ္တာေၾကာင့္ က်န္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြလည္း ျဖစ္ႏုိ္င္စရာ အလားအလာ မ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္။ ဒါကို ေနာက္ပိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္ ဆက္လက္ ရွင္းျပပါ့မယ္။
ေမြေတာ္ကကၠဴေမြေတာ္ ဘုရားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ေထာင္ေက်ာ္ ၾကာျမင့္ၿပီး၊ ေရွးေခတ္ ယြန္းလူမ်ဳိး မ်ား၏ လက္ရာ ဟု သက္ႀကီးစကား သက္ငယ္ၾကား အျဖစ္ ေလ့လာ မွတ္သားရဖူးပါသည္။ ကကၠဴဘုရား တည္ထားကုိးကြယ္ျခင္း အစကို ျမန္မာသမုိင္းဆရာ စာေပပညာရွင္မ်ား ေရးသားခ်က္မ်ားကို ခန္႔မွန္းရာ ပုဂံေခတ္ အေလာင္းစည္သူမင္း(၁၁၇၄-၁၂၁၁) ေဖာင္ဆိုက္ရာမွ တည္ထားကုိးကြယ္သည္ဟု ဖတ္ရသည္။ ပအို၀္း မွတ္တမ္းမ်ား အရ နရပတိစည္သူမင္း တည္ထားသည္ သို႔မဟုတ္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ မြမ္းမံသည္ဟု ဆိုျပန္၏။ ပါးစပ္ ေျပာရာဇ၀င္မ်ား အရ ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရားသည္ ဗုဒၶဘာသာ သာသျပဳသူရဲေကာင္း မင္းႀကီး ျဖစ္ေတာ္မူေသာ သီရိဓမၼာ ေသာက မင္းႀကီးရဲ႕ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ ၈၄၀၀၀ ေစတီစု မ်ားထဲ မွ တစ္ခု ျဖစ္တယ္လို႔လည္း ဆိုၾကျပန္တယ္။
မင္းမသိ ျဗဟၼဒတ္၊ ျပည္မသိ ဗာရာဏသီ ဆိုတာလိုပဲ ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္းေမြေတာ္ ဘုရားေစတီ၊ ဂူပုထိုး ေတြ အေတာ္ မ်ားမ်ား ကေတာ့ သီရိဓမၼာ ေသာက မင္းႀကီးရဲ႕ ကုသုိလ္ေတာ္ ေတြလို႔ ဆိုၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ နည္းနည္းေလး ပုဂံေခတ္ကို ေရာက္လာျပန္ရန္ ျမန္မာႏွစ္ ၁၁၀၀ ခုႏွစ္ ေက်ာ္ ေလာက္က အေလာင္းစည္သူမင္း လို႔လည္း ဆိုၾကျပန္တယ္။
ဒီေန႔ထိ တုိင္ေအာင္ပဲ ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရားမွာ ေရတြင္းေဟာင္း ေရကန္ေဟာင္း သိမ္ေနရာ ေဟာင္း မ်ား တုိ႔ႏွင့္ ေဗာဓိေညာင္ပင္ တို႔က တည္ရွိေနေသးသည္လို႔ ကကၠဴ ေဒသခံ ေတြက ဆိုၾကပါတယ္။ သီရိဓမၼာ ေသာကမင္းႀကီး၏ သာသနာျပဳ လုပ္ငန္းနဲ႔ ဆက္စပ္ေနေသာ ထူးျခားေသာ အရာ ျဖစ္စဥ္ ၆ ခု ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဓါတုေစတီ၊ ပရိေဘာဂ ေစတီ၊ ေရတြင္းေဟာင္း၊ ေရကန္ေဟာင္း၊ ေက်ာင္းေနရာေဟာင္းႏွင့္ သိမ္ေနရာ ေဟာင္း တို႔ပဲ ျဖစ္ၾကပါတယ္။
Xxx
ေစတီေတာ္ သြင္ျပင္ လကၡဏာ
ကကၠဴ ေမြေတာ္ ဘုရားမွာ ေစတီေတာ္ ေပါင္း ၂၄၇၈ ဆူ ရွိၿပီး၊ အတြင္းမွာ ဆုေတာင္းျပည့္ အာေသာကာ ေစတီေတာ္ႀကီး တည္ရွိကာ ပတ္ပတ္လည္မွာ ေစတီေတာ္ ငယ္ေပါင္း အုပ္စုဖြဲ႔၊ အုပ္စုဖဲြ႔ကာ ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာ တည္ထားကိုးကြယ္ ျခင္း ျဖစ္သည္။ အဆုိပါ ေစတီေတာ္မ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ေရွး အႏုပညာလက္ရာမ်ား၊ ေရွးေခတ္အရုပ္မ်ားကို ၾကည့္ျခင္းျဖင့္ ထုိေခတ္၏ ၀တ္စားဆင္ပံုမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈ အဆင့္အတန္းႏွင့္ ေနာက္ခံ သမုိင္းေၾကာင္း တို႔ကို တစ္စိတ္ တစ္ပုိင္း ေလ့လာ ခြင့္ ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
+++xxx
ေစတီေတာ္ တည္ေနရာ
ေတာင္ႀကီးကေန လာမယ္ ဆုိရင္ ဟိုပံုးလမ္းအတုိင္း မထြက္ဘဲနဲ႔ ေက်ာက္တစ္လံုး သြားလမ္းအတုိင္း ထြက္လုိက္တဲ့ အခါ ထီဟမ္းေဆြး၊ ေနာင္ကား၊ ေနာင္ပစ္၊ ပံုေဆြပင္၊ ဟမ္းဆီး၊ ကကၠဴ ဆိုတဲ့ ရြာေလးကို ေရာက္ပါတယ္။ ေတာင္ႀကီးကေန မီးရထားနဲ႔ သြားလည္း ရပါတယ္။ ဆိုင္ကယ္နဲ႔ သြားမယ္ ဆိုရင္ ၂ နာရီေက်ာ္ ခပ္ျပင္းျပင္းေလး ေမာင္းရပါတယ္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရား တည္ရွိရာ ကကၠဴ ဆိုတဲ့ ရြာေလးမွာ ပအို၀္း တုိင္းရင္းသား အမ်ားစု ေနထုိင္ၾကတဲ့ ေဒသ တစ္ခု လည္း ျဖစ္တယ္။ ေရွးယခင္က ရွမ္းတိုင္းရင္းသား အမ်ားစု ေနထိုင္ၾကၿပီးေတာ့၊ အခုေတာ့ အနည္းငယ္ ေလာက္သာ ေနထုိင္ေတာ့တယ္ လို႔လည္း သိရတယ္။ ဘာလို႔ ရွမ္းတိုင္းရင္းသား အမ်ားစု ေနထုိင္ၾကလဲ ဆိုေတာ့ ေစတီ ထီးေတာ္ မ်ားနဲ႔ ဘုရား ရုပ္ပြားေတာ္ မ်ားဟာ ရွမ္းလက္ရာ၊ ယိုးဒယား(အယုဒၵယ) လက္ရာ မ်ားနဲ႔ ဆင္ေနပါတယ္။ မယ္ဆုိင္ဘက္နဲ႔ ဘန္ေကာက္ ဘက္မွာ ျမင္ေတြ႔ရတဲ့ ဘုရား ေစတီေတာ္ ေတြ အတုိင္းပဲ ထီးေတာ္မ်ားဟာ သြယ္သြယ္ရွည္ရွည္ ေလးေတြ နဲ႔ အနက္ေရာင္ ျဖစ္ေနပါတယ္။ မယ္ဆုိင္ဘုရား(ဦးေအာင္ေဇယ်) ဘုရား မွာလည္း ဒီလို လက္ရာမ်ဳိးနဲ႔ ေစတီေတာ္၊ ရုပ္ပြားေတာ္ ေတြကို ျမင္ႏုိင္ပါေသးတယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံက အေဆာက္အဦး ပံုစံေတြဟာ အမုိးခၽြန္ ပံုစံ၊ ဘုရားဆင္းတုေတာ္ေတြ ဆုိရင္လည္း မ်က္ႏွာေတာ္ သြယ္သြယ္နဲ႔ ရွည္ရွည္ေမ်ာေမ်ာ ပံုစံ ရွိပါတယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းမွာ ရွိတဲ့ ေရွးေဟာင္း ေမြေတာ္ ဘုရားေစတီေတာ္ ေတြ မွန္သမွ် ဒီလို လက္ရာေတြပဲ မ်ားတယ္ ဆိုတာ ျမင္ေတြ႔ရတယ္။ ခုေခတ္ လက္ရာနဲ႔လည္း မတူပါဘူး။ ကကၠဴေမြေတာ္ ဘုရားဟာလည္း အဲဒီလိုပဲ ဘုရားထီးေတာ္ အနက္ေရာင္နဲ႔ ရွည္သြယ္သြယ္ေလးေတြ၊ ၾကာေမွာက္ၾကာလွန္ ကလည္း ရွည္ရွည္ ေသးေသး ေလးေတြ မ်ားတယ္။ အခ်ဳိ႕ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ ေစတီေတာ္ ေတြ မွာေတာ့ ေနာက္လက္ရာေတြ ျဖစ္တဲ့ ထီးေတာ္ အႀကီးႀကီးစား လံုးလံုးနဲ႔ ၾကာပန္း ၀တုတ္တုတ္ ေတြ ျဖစ္ေနတာကို ျမင္ေတြ႔ရ မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကေတာ့ ဆက္စပ္မိလို႔ ေျပာတာပါ။
ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕နယ္ရဲ႕ ေတာင္ဘက္မွာ ေက်ာက္တစ္လံုးႀကီးၿမိဳ႕နယ္၊ အေရွ႕ဘက္မွာ ဟိုပံုးၿမိဳ႕နယ္ တို႔ တည္ရွိၾကၿပီး၊ အဲဒီ ေဒသ ေတြဟာ ပအုိ၀္း တိုင္းရင္းသား အမ်ားစု ေနထုိင္ၾကတဲ့ ေဒသေတြ လည္း ျဖစ္တယ္။ ပအို၀္း ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသေတြ ျဖစ္တဲ့ ဆီဆိုင္ၿမိဳ႕၊ ပင္ေလာင္းၿမိဳ႕၊ ဟုိပံုးၿမိဳ႕ သံုးၿမိဳ႕နယ္ အျပင္ ေက်ာက္တစ္လံုးႀကီး ေဒသဟာ လည္း ယခင္က အထူးေဒသ(၆) ပအုိ၀္းကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရ ေဒသ တစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။်
ယခင္က ဆီဆုိင္ ေဒသဟာ လက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႔မ်ား က်က္စားရာ ျဖစ္လို႔ အနက္ေရာင္ နယ္ေျမ အျဖစ္ သတ္မွတ္ထားရာကေန၊ ခုဆိုရင္ အညဳိေရာင္ နယ္ေျမ အျဖစ္ ျပန္လည္ သြားလာခြင့္ ရရွိေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္း ခရီးသြား အမ်ားစု ေလာက္သာ သြားလာေနၾကၿပီး ႏုိင္ငံျခားသား ခရီးသြားမ်ားကို လံုၿခံဳေရး အာမခံခ်က္ မရွိသျဖင့္ အသြားအလာ နည္းေသာ ေနရာ တစ္ခု လည္း ျဖစ္ေနပါတယ္။
xxx
ေမြေတာ္ ကကၠဴ ေစတီေတာ္ ႏွင့္ သဘာ၀ ေဘးအႏၱရာယ္
သမိုင္း၀င္ ေမြေတာ္ ကကၠဴ ေစတီေတာ္တြင္ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ မွာလည္း တစ္ႀကိမ္ ေလျပင္း တုိက္ခတ္ခဲ့ၿပီး၊ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၂၂ ရက္ ညဘက္မွာလည္း ေလျပင္း တုိက္ခတ္မႈေၾကာင့္ ေစတီေတာ္ရဲ႕ ၃ ပံု ၂ ပံု ေလာက္ ပ်က္ယြင္းခဲ့ရတယ္လို႔ သိရတယ္။ လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္ ေမလ တြင္လည္း တစ္ႀကိမ္ ျဖစ္ဖူးၿပီး၊ မုိးသက္ေလျပင္းေၾကာင့္ ေစတီ ၃၈ ဆူ ပ်က္စီးခဲ့ၿပီး၊ တစ္လ ႏွစ္လ အတြင္း ျပန္လည္ ျပဳျပင္ခဲ့ေၾကာင္း ၊ ယခုအႀကိမ္ ပ်က္စီးျခင္းသည္ ဆံုးရွံဳးမႈမ်ားေၾကာင္း သိရသည္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရားတြင္ စုစုေပါင္း ေစတီေတာ္ ၂၄၇၈ ဆူ ရွိၿပီး၊ ေစတီေတာ္ေပါင္း ၁၇၀၀ ခန္႔ ထီးေတာ္ ေျမခကာ ပ်က္စီးခဲ့ရေၾကာင္း သိရသည္။ ဟသၤာစံေက်ာင္း၊ ေစာင္းတန္း ၄သြယ္ အမိုးမ်ား ပ်က္စီးျခင္း၊ ရဟႏၱာသိမ္ေတာ္ ပ်က္စီး၊ ဆုေတာင္းျပည့္ အာေသာက ေစတီေတာ္ႀကီး ၾကာေမာက္ၾကာလွန္ အထက္မွ ပ်က္က်ျခင္း၊ ေဖာင္ေတာ္ဆုိက္ေစတီ ပန္းလည္တိုင္ စိန္ဖူးေတာ္ ငွက္ျမက္နားေတာ္ႏွင့္ ထီးေတာ္အခ်ဳိ႕ ပ်က္စီး၊ အရန္ေစတီ(၁၇၀၀) ဆူခန္႔ ေဖာင္းရစ္ အထက္မွ ပ်က္က်ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေစတီေတာ္ အႀကီး ၂ ဆူ၊ ဘုရား၀င္း အတြင္းမွ သက္တမ္းအားျဖင့္ ၾကာျမင့္ေနၿပီ ျဖစ္ေသာ မဟာေဗာဓိ ေညာင္ပင္ႀကီးလည္း ၿပဳိက်ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေစတီေတာ္ ပရ၀ုဏ္ ျပင္ပ မွ လြိဳင္လြန္႔ စားေသာက္ဆုိင္ အေဆာက္အဦး တစ္ခုလံုး ၿပဳိက် ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း ဘုရား ေဂါပက ဦးေသာင္းစိန္ က ေျပာၾကားသည္။
ဧၿပီ ၂၇ ရက္မွာေတာ့ ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရရံုးထံမွ ေမြေတာ္ ကကၠဴ ေစတီေတာ္မ်ား ျပန္လည္ ျပဳျပင္ႏုိင္ဖို႔ လုပ္ငန္း စီမံခ်က္ မ်ား ေရးဆဲြထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း တရား၀င္ သတင္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ပါတယ္။ ဧၿပီ ၂၂ ရက္ ည ပုိင္းက တိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ ေလျပင္းေၾကာင့္ ၈၆၉ ဆူ ေစတီ ထီးေတာ္မ်ား ေျမခ ပ်က္စီးခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။
ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရားကို ေရွးမူလက္ရာ မပ်က္ ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္သြားရန္ ရည္ရြယ္ခ်က္ ခ်မွတ္ခဲ့ၿပီး စီမံခ်က္တြင္ အပိုင္း (၆) ပိုင္း ခ်မွတ္ခဲ့ေၾကာင္း၊ (၁) အပ်က္အစီး ရွင္းလင္းျခင္း၊ (၂) မွတ္တမ္းတင္ၿပီး တန္ဖိုး တြက္ခ်က္ျခင္း၊  (၃) အလွဴေငြ ေကာက္ခံျခင္း (၄) ျပန္လည္ ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္ေရး (၅) လံုၿခံဳေရး (၆) အခ်ိန္နဲ႔ တေျပးညီ သတင္း ထုတ္ျပန္ေရး တို႔ ပါ၀င္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕မွာ ဆုိရင္ စူဠာမုနိ ဘုရားရယ္။ ၿမိဳ႕လည္ ဓမၼာရံု ရယ္ ႏွစ္ေနရာ၊ ေမြေတာ္ ကကၠဴမွာ တစ္ေနရာ ေပါင္း ၃ ေနရာမွာ အလွဴေငြ ေကာက္ခံမွာ ျဖစ္တယ္။ ေနရာ အသီးသီးမွာ ရရွိတဲ့ အလွဴေငြမ်ားကို ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရအဖဲြ႔က ဖြဲ႔စညး္ထားတဲ့ ဘ႑ာေရး ဆပ္ေကာ္မတီကေန ေစတီမ်ား ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ကို အသံုးျပဳမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ”
ဟု ရွမ္းျပည္နယ္ စီမံကိန္းႏွင့္ စီးပြားေရး ၀န္ႀကီး ဦးစိုးညြန္႔လြင္ က ေျပာၾကားသည္။
အလွဴေငြ ေကာက္ခံျခင္းတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ အစုိးရက ႀကီးမွဴးၿပီး ဘ႑ာေရး ဆပ္ေကာ္မတီ ဖြဲ႔စည္းကာ ဥကၠဌ မွ ေတာင္ႀကီးၿမိဳ႕တြင္ (၂) ေနရာ၊ ေမြေတာ္ ကကၠဴတြင္ တစ္ေနရာ၊ ေပါင္း ၃ ေနရာ ေကာက္ခံမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး ၊ ေနျပည္ေတာ္ တုိ႔တြင္လည္း အလွဴခံဌာနမ်ား ဖြင့္လွစ္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း ၊ ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရအဖြဲ႔မွ ေစတီမ်ား ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ေရး ျပန္လည္ အသံုးျပဳမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
ျပန္လည္ တည္ေဆာက္ရာတြင္လည္း သာသနာေရးႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ ၀န္ႀကီးဌာနမွ ပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္ၿပီး ေရွးမူမပ်က္ ျပန္လည္ တည္ထားမည္ ျဖစ္သည္။၊ လံုၿခံဳေရးတြင္ စစ္တပ္၊ ရဲအင္အားႏွင့္ ေက်းရြာတြင္းမွ ေဒသခံ လူငယ္ မ်ားမွ ေစတီေတာ္ လံုၿခံဳေရးကို ေဆာင္ရြက္သြားမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။
“ အရင္ဆံုး အလွဴခံဖို႔နဲ႔ ျပင္ဆင္ဖို႔က ဆရာေတာ္ဘုရားႀကီးမ်ား ထံမွာ ဘုရား ေဂါပကအဖဲြ႔က ၾသ၀ါဒ ခံယူပါတယ္။ ေရွ႕အဆက္ဆက္ ဆရာေတာ္မ်ား လမ္းညႊန္မႈနဲ႔ တည္ထားကိုးကြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္တာေၾကာင့္ ၾသ၀ါဒ ခံယူျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဆုေတာင္းျပည့္ ဘုရားကုိ အရင္ဆံုး တည္မယ္။ ၿခံစည္းရုိး အုတ္တံတုိင္းနဲ႔ အာရံုခံ ေစာင္းတန္းေတြ ျပန္ျပင္မယ္။ ေဖာင္ေတာ္ဆုိက္နဲ႔ အရန္ ေစတီေတြ ျပန္ျပင္ရမယ္ေပါ့။ ဗုဒၶဘာသာ ႏြယ္၀င္ သူေတာ္စင္ေတြကိုလည္း ဘုရား ျပဳျပင္ရန္ ခ်ီးျမွင့္ေထာက္ပ့ံ ႏုိင္ပါေၾကာင္း ႀကဳိဆိုပါေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုပါတယ္။ ”
ဟု ေမြေတာ္ ကကၠဴ ဘုရား ေဂါပက အဖဲြ႔၀င္ ဦးေသာင္းစိန္ က ေျပာၾကားသည္။
xxx

တကယ္တမ္း ရွမ္းျပည္နယ္ အစိုးရ အဖဲြ႔ ခရီးသြား လုပ္ငန္းကုိ တိုးတက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္မယ္ဆိုရင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ေတာင္ပိုင္းမွာတင္ သြားလာစရာ ေနရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိေနေသးတာ ျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာေတြ ျပန္လည္ ေဖာ္ထုတ္ လိုက္မယ္ ဆုိရင္ျဖင့္ လူတကာ စိတ္၀င္စားၾကၿပီး၊ ခရီးသြားအမ်ားစု ျမင့္တက္လာမွာ ျဖစ္ၿပီး ျပည့္ဘ႑ာကို တစ္ဖက္တစ္လမ္းက အေထာက္အကူ ေပးမွာ ျဖစ္တယ္။
သူမ်ားႏုိင္ငံေတြမွာ ဆုိရင္ ကုိယ့္ေနရာေကာင္းမြန္ေအာင္ ေသခ်ာျပင္ဆင္ၿပီး စိတ္၀င္စားမႈ ျမင့္တက္ေအာင္ လုပ္ထားေတာ့ ႏုိင္ငံတကာ ခရီးသြားေတြ သန္းနဲ႔ခ်ီၿပီး ၀င္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ၊ ခရီးသြားလုပ္ငန္းကိုပဲ အဓိက စီးပြားေရး တစ္ခု အျဖစ္ ရပ္တည္ ေနၾကတဲ့ အိမ္နီးခ်င္းႏုိင္ငံေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတာကို နမူနာ ယူသင့္ပါတယ္။ ဥပမာ - အိမ္နီးခ်င္း ထိုင္းႏုိင္ငံ ဆိုရင္ လည္ပတ္စရာ ေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္။ ပတၱရားကမ္းေျခ၊ ဘန္ေကာက္ စသျဖင့္ေပါ့။
သူတို႔ႏိုင္ငံက ေတာင္ေပၚကို သြားမယ္ ဆုိရင္ ပလပ္စတစ္ေတြ ၊ ေရဘူးေတြ ယူသြားလို႔ မရပါဘူး။ ေရဗူး ယူသြားခ်င္ရင္ ဗူး အေပါင္ ပိုက္ဆံ ေပးခဲ့ရတယ္။ ဗူးခြံ ျပန္ေပးမွ ပုိက္ဆံကို ျပန္ရတယ္။ အင္းေလးကန္နဲ႔ အျခား လည္ပတ္ၾကတဲ့ ေနရာေတြမွာ ဒီလို နည္းစနစ္မ်ဳိးကို က်င့္သံုးသင့္ပါတယ္။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ျပင္ဆင္မႈ အပုိင္း။ ဥပမာ အင္းေလးကန္အတြက္ ကုန္က်စရိတ္ မရွိဘဲ ၀င္ေၾကး ေကာက္ေတာ့ အင္းေလး ေဒသခံေတြက မေက်နပ္သလိုမ်ဳိးေပါ့။ အင္းေလးကန္အတြက္ ၀င္ေငြ ရရင္ အင္းေလးကန္ စိမ္းလန္း စိုေျပေရးေတြ ျပန္လုပ္ေပးရမယ္။ အဲဒီေဒသအတြက္ အက်ဳိးရွိမယ့္ ျပင္ဆင္မႈေတြ လုပ္ေပးမွသာ လူစိတ္၀င္စားမႈ ျမင့္တက္ လာမွာ ျဖစ္တယ္။
ေရွးေဟာင္း ေမြေတာ္ ကကၠဴဘုရားမွာ ဆုိရင္ အဓိက လမ္းေတြ ျပင္ဆင္ရမယ္။ ရွမ္းျပည္နယ္က လမ္းပုိင္းေတြက ဟိုးအရင္ က အေတာ္ဆုိးခဲ့ေပမယ့္ ခုေတာ့ သြားလာလို႔ ရေလာက္တဲ့ အေနအထားပဲ ရွိေသးတယ္။ ပိုၿပီး ေကာင္းမြန္ေအာင္ ျပင္ဆင္ရ မယ္။ နံပါတ္(၂) အခ်က္က မီး ရရွိေရး ျဖစ္ပါတယ္။ အခု တုိက္ခတ္လိုက္တဲ့ ဧၿပီ ၂၂ ရက္ ေလျပင္းေၾကာင့္ မီးရရွိေရး သြယ္တန္း ထားၾက တဲ့ ကကၠဴရြာ နဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ ၄ ရြာခန္႔မွာ မီးတုိင္ေတြ က်ဳိးပ်က္ကုန္လုိ႔ ဆံုးရွံဳးမႈ မ်ားတယ္လို႔ သူတို႔က ေျပာပါတယ္။ အခုမွ မီး ရမယ္ ႀကံတုန္း ရွိေသးတယ္။ မီးတုိင္ေတြ ပ်က္စီးကုန္တယ္ ဆိုေတာ့ ဆိုးပါတယ္ဗ်ား။ အစိုးရ အေနနဲ႔ ႏိုင္ငံေတာ္ ဘက္ဂ်က္က ျဖစ္ေစ၊ သီးသန္႔ ရန္ပံုေငြမွ ျဖစ္ေစ ဦးစားေပး ေဆာင္ရြက္ေပးသင့္ပါတယ္။
ေနာက္ေတာ့ အဆင့္မွီ တည္းခုိခန္းနဲ႔ ဟိုတယ္ဇုန္ေတြ၊ မီနီမားကတ္ ေတြ ဖြင့္ႏုိင္ေအာင္ ျပင္ဆင္ေပးရမယ္။ Town Plan လို႔ ေခၚတဲ့ ၿမိဳ႕ျပ စီမံကိန္းက အခရာ ပါပဲ။ ၿမိဳ႕ျပ စီမံကိန္း မရွိေတာ့ အင္းေလးကန္မွာ ျငင္းခုန္ေနတာ ခုထက္ထိ မၿပီး ႏိုင္ေတာ့ပါဘူး။ ဒီေနရာမွာ ေဒသခံ ဌာေန တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္း ရရွိေရး ကိုလည္း ထည့္သြင္း စဥ္းစားဖို႔ လိုပါတယ္။
ကကၠဴနား အနီးတစ္၀ုိက္မွာ ဆုိရင္လည္း ေက်ာက္တစ္လံုးႀကီးကို သြားလည္လို႔ ရမယ္။ ကကၠဴျဖတ္လမ္းအတုိင္း ဆီဆိုင္၊ ဘန္းယဥ္ ၊ ဟိုပံုးၿမိဳ႕နဲ႔ ထမ္ဆမ္းဂူ ကိုလည္း လည္ပတ္လို႔ ရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကကၠဴရြာနဲ႔ ကကၠဴ ေမြေတာ္ ေစတီေတာ္မ်ားကို အမ်ဳိးသားေရး တာ၀န္ တစ္ရပ္ အေနနဲ႔ ျပဳျပင္ ေစာင့္ေရွာက္ ထိန္းသိမ္း ၾကပါစို႔လို႔ တုိက္တြန္းရင္းနဲ႔…… 

+++